Yeme Bozuklukları: Anoreksiya, Bulimia ve Binge Eating Disorder
Yeme bozuklukları, günümüzde giderek artan bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Özellikle gençler arasında yaygınlaşan bu bozukluklar, fiziksel ve psikolojik sağlığı olumsuz yönde etkilemektedir. Anoreksiya nervoza, bulimia nervoza ve binge eating disorder (aşırı yeme bozukluğu) en sık görülen yeme bozukluklarıdır. Bu makalede, bu üç bozukluk hakkında detaylı bilgi verilecektir.
Anoreksiya nervoza, yeme davranışında aşırı kısıtlamaya neden olan bir yeme bozukluğudur. Genellikle ergenlik döneminde başlayan anoreksiya, genç kızları daha fazla etkilemektedir. Kişi kendini sürekli şişman hisseder ve kilo kaybetmeye odaklanır. Bu nedenle aşırı diyet yapar, yemek yemeyi reddeder veya çok az yer. Vücut ağırlığını sürekli kontrol eder ve kilo verme konusunda saplantılı hale gelir. Anoreksik kişilerde vücut ağırlığı normalin çok altına düşebilir ve ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir.
Bulimia nervoza ise aşırı yeme atakları ile karakterize edilen bir yeme bozukluğudur. Bu ataklar genellikle kontrolsüz bir şekilde gerçekleşir ve kişi kendini durduramaz. Ardından yoğun bir utanç ve pişmanlık duyar, bu nedenle kilo almamak için kusma veya müshil kullanımı gibi davranışlar sergiler. Bulimik kişilerin vücut ağırlığı normal ya da üzerinde olabilir ancak zihinsel olarak büyük bir sıkıntı yaşarlar. Bu durumda da ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir.
Binge Eating Disorder (aşırı yeme bozukluğu), anormal derecede büyük miktarlarda yiyecek tüketimiyle karakterizedir. Bu durumda da kontrol kaybedilir ve kişi kendini durduramaz. Farklı olarak, bu bozukluktaki kişiler kusma veya müshil kullanımına başvurmazlar ve kilo almaktan korkmazlar. Aksine, aşırı yemelerin ardından yoğun bir suçluluk hissi yaşarlar ve bu da depresyon gibi başka sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Bu üç yeme bozukluğu arasında bazı benzerlikler olduğu gibi farklılıklar da bulunmaktadır. Örneğin, hepsi genellikle düşük özgüvene sahip insanları etkiler ve psikolojik sorunlarla ilişkilidir. Ayrıca her üçünde de beslenme alışkanlıklarıyla ilgili problemler görülürken, anoreksiya daha çok açlıkla ilgilidirken, bulimia ve binge eating disorder daha çok aşırı yemekle ilişkilidir.
Bu yeme bozukluklarının temel nedenleri karmaşıktır ve birden fazla faktöre bağlıdır. Genetik faktörlerin yanı sıra çevresel etmenler de rol oynayabilir. Örneğin, sosyal medyanın güzellik ideallerini yayması bu bozuklukların yayılmasını tetikleyebilir. Ayrıca travmatik olaylar, stresli yaşam koşulları veya düşük özgüven gibi psikolojik faktörler de riski artırabilir.
Yeme bozuklukları ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bunlar arasında kalp problemleri, böbrek hasarı, hormonal dengesizlikler, kemik erimesi ve depresyon gibi rahatsızlıklar yer alır. Tedavi sürecinde multidisipliner bir yaklaşım gereklidir. Psikiyatrik destek yanında diyetisyenlerin katkısı önemlidir çünkü sağlıklı beslenme alışkanlıklarının yeniden öğrenilmesi gerekir.
17.01.2024 02:13 tarihinde Umut Korkmaz tarafından yazıldı.