Vegan ve vejetaryen beslenme, son yıllarda dünya genelinde popüler hale gelen bir yaşam tarzı haline gelmiştir. Bu yaşam tarzı, hayvan ürünleri tüketmeyi reddeden insanların tercihi olup, sağlıklı bir yaşam sürdürmek ve çevreye duyarlı olmak amacını taşımaktadır. Ancak ne yazık ki, bu beslenme şekliyle ilgili birçok yanlış bilgi ve ön yargı mevcuttur. Bu makalede, vegan ve vejetaryen beslenme ile ilgili doğru bilinen yanlışları ele alacağız.
1. "Vegan veya vejetaryen beslenme yetersiz besin alımına neden olur."
Bu yaygın bir yanlıştır. Aslında, doğru planlandığında vegan ve vejetaryen beslenme, tüm gerekli besin öğelerini karşılayabilir. Birçok bitkisel kaynakta protein, demir, kalsiyum, omega-3 yağ asitleri gibi önemli besinler bulunmaktadır. Örneğin, baklagiller, soya ürünleri, tahıllar ve tohumlar protein ihtiyacını karşılamak için mükemmel kaynaklardır. Yeşil yapraklı sebzeler ise demir ve kalsiyum açısından zengindir. Ayrıca chia tohumu, keten tohumu gibi bitkisel kaynaklar omega-3 yağ asitlerini sağlamak için kullanılabilir.
2. "Sadece et yiyerek yeterli protein alınabilir."
Protein ihtiyacının sadece hayvansal kaynaklardan karşılanabileceği düşüncesi de yanlıştır. Bitkisel kaynaklar da yüksek miktarda protein içerir. Özellikle baklagiller (mercimek, nohut, fasulye vb.) hem protein hem de lif açısından zengin olan iyi birer seçenektir. Ayrıca soya ürünleri (tofu, tempeh), tahıllar (arpa, buğday) ve tohumlar (chiaz tohumu) da protein açısından zengindir.
3. "Süt ürünleri dışında kalsiyum almak mümkün değildir."
Kalsiyumun sadece süt ürünlerinden elde edilebileceği düşüncesi de yanlıştır. Özellikle yeşil yapraklı sebzeler (brokoli, ıspanak), badem sütü, susam ezmesi gibi bitkisel kaynaklar kalsiyum bakımından zengindir. Ayrıca bazı bitkisel süt alternatifleri de (badem sütü, soya sütü) genellikle kalsiyum takviyesi ile güçlendirilmiştir.
4. "Vejetaryen veya veganlar anemi riski altındadır."
Demir eksikliği anemisi herkes için risk teşkil edebilen bir durumdur ancak bu durum vegan veya vejetaryen beslenmeye özgü değildir. Demiri hayvansal kaynaklardan almak yerine bitkisel kaynaklardan alarak da vücudunuzdaki demir ihtiyacını karşılayabilirsiniz. Yeşil yapraklı sebzelerde bulunan demirin emilimini arttırmak içinse C vitamini içeren yiyeceklerle birlikte tüketebilirsiniz.
5. "Vegan veya vejetaryenler B12 vitamini eksikliği yaşar."
B12 vitamini doğal olarak sadece hayvansal kaynaklarda bulunan bir vitamindir ancak bazı bitkisel gıdalarda da takviye edilmiş B12 bulunmaktadır. Örneğin bazı soya sütleri ve tahıl ürünleri B12 vitamini takviyesi ile güçlendirilmektedir. Ayrıca B12 eksikliğini önlemek için vegan veya vejetaryenler takviye olarak B12 vitamini alabilirler.
6. "Vegan veya vejetaryen beslenme çocuklar için uygun değildir."
Çocukların büyüme döneminde sağlıklı bir şekilde gelişebilmeleri için dengeli bir beslenmeye ihtiyaçları vardır ve bu dönemde tüm besin öğelerinin yeterli miktarda alınması önemlidir. Vegan veya vejetaryen çocukların da bu ihtiyaçları karşılaması mümkündür ancak dikkatlice planlanması gerekmektedir. Protein, demir, kalsiyum gibi önemli besin öğelerinin yeterli miktarda alındığından emin olmak için çocukların doktorlarıyla işbirliği yapmak önemlidir.
7. "Vegan veya vejetaryenler kilo vermek için uygundur."
Vegan veya vejetaryen olmak kilo vermek için uygundur ancak bunun otomatik olarak gerçekleşeceği anlamına gelmez. Sağlıklı kilo vermek için hala kalori dengesine dikkat etmek gerekmektedir. Örneğin fast food restoranlarında sunulan vegan seçenekler hala yağlı veya şekerli olabilir, bu nedenle dikkatli seçimler yapmak önemlidir.
03.01.2024 04:39 tarihinde Esra Demir tarafından yazıldı.