Gıda endüstrisindeki hızlı gelişmeler ve sağlık bilincinin artmasıyla birlikte soya ürünleri son yıllarda popülerlik kazanmıştır. Soya, dünya genelinde en çok tüketilen bitkisel protein kaynaklarından biridir ve çeşitli sağlık faydaları ile bilinir. Ancak, soya hakkında yanlış bilgilere sıkça rastlanır ve bu da insanların soya ürünlerinden kaçınmasına neden olabilir. Bu makalede, soya ürünleriyle ilgili doğru bilinen yanlışları ele alacak ve gerçekleri ortaya koyacağız.
1. Yanlış: Soya meme kanserine neden olur.
Doğru: Birçok araştırma, soyanın meme kanseri riskini azaltabileceğini göstermektedir. Soya ürünlerinde bulunan fitoöstrojenler, östrojen hormonuna benzer etkilere sahiptir ve bu da meme kanseri riskini azaltabilir. Aslında, Asya ülkelerindeki kadınların daha düşük meme kanseri insidansı olduğu görülmüştür ve bunun nedeni olarak da geleneksel olarak bol miktarda soya tüketmeleri gösterilmektedir.
2. Yanlış: Soya erkeklerde hormonal dengesizliğe neden olur.
Doğru: Bazı insanlar, soyanın erkeklerde hormonal dengesizliğe neden olabileceğini düşünür. Ancak, yapılan araştırmalar bu iddianın doğru olmadığını göstermektedir. Soya ürünlerindeki fitoöstrojenler, östrojen hormonuna benzer etkilere sahip olsa da, vücutta östrojen seviyesini düşürme veya artırma yeteneği yoktur. Yani, normal miktarda tüketildiğinde soyanın erkeklerde hormonal dengesizliklere yol açması beklenmez.
3. Yanlış: Soya alerjisi çok yaygındır.
Doğru: Soya alerjisi gerçekten var olan bir durumdur, ancak yaygın değildir. Araştırmalar, toplumun yalnızca %0.4-0.6'sının soya alerjisi olduğunu göstermektedir. Bu oran diğer gıda alerjileriyle karşılaştırıldığında oldukça düşüktür. Ayrıca, çoğu insan için soya güvenli bir şekilde tüketilebilir ve protein ihtiyaçlarını karşılayabilir.
4. Yanlış: Soya tiroid fonksiyonunu bozar.
Doğru: Bazı kaynaklar, soyanın tiroid fonksiyonunu bozabileceğini iddia etse de, yapılan araştırmalar bunu desteklememektedir. Uzun süreli çalışmalarda bile soyanın tiroid fonksiyonları üzerinde herhangi bir olumsuz etkisinin olmadığı görülmüştür. Bununla birlikte, bazı kişilerin tiroid sorunlarına özellikle hassas olabileceği unutulmamalıdır ve bu kişilerin doktorlarıyla konuşarak tüketim miktarını ayarlamaları önemlidir.
5. Yanlış: GDO'lu olan tüm soya zararlıdır.
Doğru: GDO'lu organizmalar (Genetiği Değiştirilmiş Organizma), genetik yapısı laboratuvar ortamında değiştirilen canlılardır. Bazı insanlar GDO'lu soyanın zararlı olduğunu düşünse de, bilimsel kanıtlar bunun tam olarak doğru olmadığını göstermektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve diğer birçok bağımsız bilimsel kuruluşlar tarafından yapılan incelemelerde GDO'lu olan soyanın sağlık açısından zararlı olmadığı belirlenmiştir.
6. Yanlış: Sadece tofu gibi bazı soya ürünleri sağlıklıdır.
Doğru: Tofu elbette sağlıklı bir seçenektir ancak sadece tofu gibi bazı soya ürünleri sağlıklı demek yanıltıcı olabilir. Soyanın farklı formları farklı besin değerlerine sahiptir ve her biri farklı sağlık faydalarına sahip olabilir. Örneğin, tempeh fermente edilmiş bir soyadır ve probiyotik bakteriler içerdiği için sindirim sistemine faydalıdır. Miso ise fermente edilmiş soyadan yapılan bir çorbadır ve antioksidanlarla doludur.
7. Yanlış: Sadece veganlar veya laktoz intolerans olanlar için soya ürünleri gereklidir.
Doğru: Evet, veganlar veya laktoz intolerans olan bireyler için soya ürünleri kullanışlı bir alternatif olabilir ancak sadece onlar için değildirler. Herkes sağlık açısından çeşitli besin kaynaklarına ihtiyaç duyar ve soya bu besin kaynaklarından biridir. Protein açısından zengindir ve lif içeriğiyle sindirim sistemine yardımcı olur.
20.02.2024 12:39 tarihinde Ahmet Ersoy tarafından yazıldı.