Günümüzde şeker, birçok insanın günlük diyetinin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Tatlı atıştırmalıklar, gazlı içecekler ve paketlenmiş gıdalar gibi birçok üründe şeker bulunmaktadır. Ancak, fazla miktarda şeker tüketimi sağlığımız üzerinde ciddi etkilere sahip olabilir. Bu nedenle, vücudumuz için ne kadar fazla şeker tüketebileceğimizi anlamak önemlidir.
Tıbbi uzmanlar, günlük olarak tüketmemiz gereken maksimum şeker miktarını belirlemişlerdir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) yetişkin bir bireyin günlük maksimum şeker alımını 25 gram olarak önermektedir. Bu miktar yaklaşık olarak altı çay kaşığıne denk gelmektedir. Ancak, Amerikan Kalp Derneği bu miktarı daha da azaltarak, kadınlar için 6 çay kaşığı (24 gram), erkekler için ise 9 çay kaşığı (36 gram) şeklinde belirlemiştir.
Peki neden bu kadar az şeker tüketmeliyiz? Şekerin vücut üzerinde birçok olumsuz etkisi bulunmaktadır. İlk olarak, aşırı şeker tüketimi obezite riskini artırabilir. Şekerli yiyecekler ve içecekler genellikle yüksek kalori içermekte ve tokluk hissi vermediği için daha fazla tüketilmektedir. Bu durum da kilo alımına ve obeziteye yol açabilmektedir.
Ayrıca, aşırı şeker tüketimi diyabet riskini de artırabilir. Şekerli gıdalar ve içecekler kan şekeri seviyelerini hızla yükseltebilir ve pankreasın insülin hormonu üretme kapasitesini zorlayabilir. Uzun vadede bu durum tip 2 diyabet gelişimine katkıda bulunabilir.
Şekerin diğer olumsuz etkilerinden biri de diş sağlığı üzerindeki zararlarıdır. Aşırı şeker tüketimi diş çürümelerine, diş eti problemlerine ve diğer oral sağlık sorunlarına neden olabilir. Şeker bakterilerin ağızda çoğalmasına ve asit üretmesine yardımcı olurken, diş minesini de zayıflatabilir.
Ayrıca, aşırı şeker tüketimi bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve kronik inflamasyona yol açabilir. Yapılan araştırmalar, yüksek miktarda rafine şeker tüketiminin bağışıklık sistemindeki beyaz kan hücrelerinin işlevini bozduğunu göstermektedir. Bunun sonucunda enfeksiyonlara karşı direnç düşer ve hastalıklara yakalanma riski artar.
Şimdiye kadar aşırı şeker tüketiminin olumsuz etkilerinden bahsettik ancak doğru miktarlarda şeker tüketiminin de bazı faydalarının olduğunu unutmamak gerekmektedir. Vücut enerji sağlamak için glukozu kullanır ve bazen hızlı enerji kaynağı olarak ihtiyaç duyar. Ancak bu enerji ihtiyacını karşılamak için doğal kaynaklardan elde edilen şekerleri tercih etmek önemlidir.
Doğal kaynaklar arasında meyveler en iyi seçeneklerden biridir. Meyvelerde bulunan fruktoz doğal bir şekilde gelir ve lif içeriği ile sindirim sürecini yavaşlatarak kan şekeri seviyelerinin ani yükselmesini engeller. Aynı zamanda meyveler vitamin, mineral ve antioksidanlar bakımından zengindir.
Ancak paketlenmiş gıdalarda bulunan rafine şekerden uzak durmak önemlidir. Rafine şeker işlenmiş gıdalarda genellikle beyaz veya kahverengi kristaller halinde bulunur ve besleyici değeri yoktur. Bu tarz gıdaların yerine tam tahıl ürünleri gibi daha besleyici seçenekleri tercih etmek daha iyidir.
28.12.2023 06:39 tarihinde Mustafa Kaya tarafından yazıldı.