Paleo diyeti, son yıllarda popüler hale gelen bir beslenme düzenidir. Bu diyet, modern insanların yaşam tarzına uygun olmayan yiyecekleri ve işlenmiş gıdaları tüketmeyi reddeder ve atalarımızın beslenme alışkanlıklarına geri dönerek sağlıklı bir yaşam sürmeyi amaçlar. Peki paleo diyeti nedir ve nasıl uygulanır?
Paleo diyeti, "paleolitik dönem" olarak adlandırılan taş devri dönemindeki insanların beslenme alışkanlıklarına dayanmaktadır. Bu dönemde insanlar avcılık ve toplayıcılık yaparak yiyeceklerini elde ederlerdi. Paleo diyeti, bu dönemdeki yiyecekleri taklit etmeyi amaçlar.
Paleo diyetinde tüketilen yiyecekler genellikle şunlardır:
- Et: Organik, serbest dolaşan hayvanlardan elde edilen etler tercih edilir. Özellikle kırmızı et, tavuk, hindi ve balık gibi protein kaynakları ön plandadır.
- Balık: Omega-3 yağ asitleri açısından zengin olan balıklar, paleo diyetinde sıkça tüketilen yiyecekler arasındadır.
- Sebzeler: Her türlü sebze paleo diyetinde yer alır. Yeşil yapraklı sebzeler, brokoli, lahana gibi sebzeler tercih edilir.
- Meyveler: Paleo diyetinde taze meyveler tercih edilir. Özellikle çilek, böğürtlen, mürdüm eriği gibi antioksidan içeriği yüksek meyveler tercih edilmelidir.
- Kuruyemişler: Badem, ceviz, fındık gibi sağlıklı yağlar içeren kuruyemişler paleo diyetinin vazgeçilmezlerindendir.
- Yağlar: Zeytinyağı, hindistan cevizi yağı, avokado yağı gibi sağlıklı yağlar paleo diyetinde kullanılır.
Paleo diyetinin temel prensiplerinden biri işlenmiş gıdalardan uzak durmaktır. Bu nedenle şekerli ürünler, beyaz unlu ürünler, trans yağ içeren margarin ve rafine edilmiş bitkisel yağlar bu diyette yer almaz. Ayrıca süt ürünleri de paleo diyetinde kullanılmaz çünkü taş devri insanları süt ürünlerini sindiremezdi.
Paleo diyetinin sağlık üzerinde birçok faydası olduğu düşünülmektedir. İlk olarak bu diyetteki besinlerin düşük glisemik indeksli olması nedeniyle kan şekerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur ve enerji seviyelerini stabil tutar. Ayrıca yüksek lif içeriği sayesinde sindirim sistemi sağlığını destekleyebilir.
Paleo diyetinin kilo verme üzerinde de etkili olduğu bilinmektedir. İşlenmiş gıdaların tüketimi azaldığı için kalori alımı da düşer ve daha fazla lif içeren besinlerin tercih edilmesiyle tokluk hissi artar. Böylece kilo verme süreci hızlanabilir.
Ayrıca paleo diyetinin inflamasyonu azaltıcı etkisi olduğu düşünülmektedir. İnflamasyon vücudun savunma mekanizması olsa da kronik inflamasyon birçok hastalığa yol açabilir. Paleo diyetindeki antioksidanlar ve omega-3 yağ asitleri sayesinde vücuttaki inflamasyon riski azalabilir.
Ancak her beslenme planında olduğu gibi paleo diyetinin de bazı dezavantajları bulunmaktadır. Öncelikle bu diyete uyum sağlamak zor olabilir çünkü birçok yaygın olarak tüketilen gıda bu diyette yer almaz. Ayrıca vegan veya vejetaryen olan kişiler için de uygun bir seçenek değildir çünkü hayvansal kaynaklı proteinlere dayanmaktadır.
Paleo diyetini uygularken dikkatli olmak da önemlidir. Özellikle tek tip beslenmekten kaçınılmalı ve çeşitli yiyecek gruplarından faydalanılmalıdır. Ayrıca vitamin ve mineral ihtiyaçlarına dikkat etmek için takviyeler kullanılabilir.
31.10.2023 02:19 tarihinde Ali Can tarafından yazıldı.