Paleo diyeti, son yıllarda popülerliği artan ve insanların atalarının beslenme alışkanlıklarına geri dönmesini savunan bir beslenme tarzıdır. Bu diyetin temel felsefesi, modern tarımın getirdiği değişikliklerden uzaklaşıp, avcı-toplayıcı döneme geri dönerek daha sağlıklı bir yaşam sürmektedir. İnsanlar, bu diyetle atalarından kalma beslenme alışkanlığına döndüklerinde daha enerjik, daha sağlıklı ve daha zinde hissetmektedir.
Paleo diyeti, insanoğlunun avcı-toplayıcı dönemdeki beslenme alışkanlıklarını temel almaktadır. Bu dönemde insanlar, avcılık yaparak veya doğadan toplayarak besin ihtiyaçlarını karşılamaktaydı. Bu sebeple Paleo diyetinde hayvansal gıdalar (et, balık, yumurta) ve bitkisel gıdalar (sebzeler, meyveler, kabuklu yemişler) ön planda yer almaktadır. Ancak bu diyetin en önemli özelliği işlenmiş gıdalardan uzak durmayı hedeflemesidir. İşlenmiş gıdaların içerisindeki katkı maddeleri ve şekerler, modern çağın getirdiği birçok sağlık sorununa yol açmaktadır.
Paleo diyetinin faydalarından biri kilo vermede etkili olmasıdır. Yapılan araştırmalar, paleo diyetini uygulayan bireylerin daha hızlı kilo verdiklerini göstermektedir. Bunun sebebi, bu diyetin düşük karbonhidrat içeriğine sahip olması ve işlenmiş şekerleri içermemesidir. Ayrıca paleo diyetindeki protein ağırlığı da tokluk hissi sağlayarak kilo verme sürecini desteklemektedir.
Paleo diyetinin bir başka faydası da kan şekeri seviyesini dengelemesidir. İşlenmiş gıdalar ve rafine şekerler kan şekerinin hızla yükselip düşmesine sebep olurken, paleo diyetindeki düşük glisemik indeksli besinler bu dalgalanmayı engellemektedir. Bu da enerji seviyelerinin dengelenmesini sağlayarak gün boyu daha enerjik hissetmemizi sağlar.
Paleo diyetinin sağladığı bir başka fayda ise inflamasyonu azaltmasıdır. İnflamasyon vücutta meydana gelen iltihabi reaksiyonları ifade eder ve birçok hastalığın temelinde yer alır. Paleo diyetindeki anti-enflamatuar özelliklere sahip besinler (omega-3 yağ asitleri, antioksidanlar) vücuttaki inflamasyonu azaltarak bazı hastalıkların önüne geçebilir.
Bu diyette tüketilen besinlerin doğal olmasına da büyük önem verilmektedir. Organik etler, serbest gezen tavuklar ve sertifikalı organik sebzeler tercih edilmektedir. Çünkü bu besinler hormonlar ve zararlı kimyasallar içermez ve daha besleyici değerlere sahiptir.
Ancak Paleo diyetinin bazı eleştirileri de bulunmaktadır. Öncelikle bu diyette süt ürünleri tüketimi kısıtlanmaktadır. Süt ürünleri kalsiyum ve D vitamini gibi önemli besin maddelerinin kaynağı olduğu için bazı uzmanlar tarafından eleştirilmektedir. Ayrıca tam tahıl tüketimi de yasaklanmaktadır. Tam tahıl lif içeriğiyle sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olan önemli bir besindir.
Her ne kadar eleştiriler olsa da Paleo diyeti pek çok insan tarafından tercih edilmekte ve olumlu sonuçlar alınmaktadır. Ancak herkes için uygun bir diyet olmadığını da unutmamak gerekmektedir. Özellikle kronik hastalıkları olan bireyler veya hamile kadınlar bu diyete başlamadan önce mutlaka doktorlarına danışmalıdır.
13.12.2023 06:26 tarihinde Ayşe Yılmaz tarafından yazıldı.