Sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek için dengeli ve besleyici bir diyet önemlidir. Bu diyetin içerisinde yer alan vitaminler ve mineraller vücudumuzun sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlar. Mineraller, vücut fonksiyonları için hayati öneme sahiptir ve çeşitli süreçleri düzenler. Peki, mineral dengesini nasıl sağlayabiliriz? Hangi besinler mineraller açısından zengindir?
Mineraller, vücutta çeşitli görevleri yerine getiren inorganik bileşiklerdir. Kemik gelişimi, sinir sistemi işlevleri, enerji üretimi gibi birçok süreçte rol oynarlar. Vücudumuzda yaklaşık olarak 60 farklı mineral bulunur ve bunların bazıları makro mineraller olarak adlandırılırken, bazıları ise mikro mineraller olarak bilinir.
Makro mineraller, vücuda büyük miktarlarda ihtiyaç duyulan minerallerdir. Bunlara örnek olarak kalsiyum, magnezyum, fosfor, potasyum ve sodyum verilebilir. Kalsiyum kemik sağlığı için önemlidir ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler ve badem gibi besinlerde bulunur. Magnezyum sinir sistemi sağlığı için gereklidir ve kabak çekirdeği, ıspanak ve avokado gibi gıdalarda bulunur. Fosfor da kemik sağlığına katkıda bulunur ve et ürünleri, deniz ürünleri ve tam tahıllar gibi besinlerde bulunur. Potasyum sinir iletimi ve kas fonksiyonları için önemlidir ve muz, patates ve ıspanak gibi besinlerde bulunur. Sodyum ise elektrolit dengesini sağlamada önemli bir role sahiptir ancak aşırı tüketimi tansiyon sorunlarına yol açabilir.
Mikro mineraller ise vücuda daha az miktarda ihtiyaç duyulan minerallerdir. Bunlara örnek olarak demir, çinko, iyot, florür ve selenyum verilebilir. Demir kan yapımında önemli bir rol oynar ve kırmızı et, ıspanak ve kuruyemiş gibi besinlerde bulunur. Çinko bağışıklık sistemini güçlendirir ve kabak çekirdeği, istiridye ve kahverengi pirinç gibi gıdalarda bulunur. İyot tiroid hormonlarının üretiminde önemlidir ve deniz ürünleri ile iyotlu tuz gibi besinlerden alınabilir. Florür diş sağlığı için gerekli olan bir mineraldir ve su kaynaklarından alınabilir. Selenyum ise antioksidan etkisi ile hücre hasarını engeller ve ton balığı, brezilya fındığı gibi besinlerde bulunur.
Mineral dengesini sağlamak için çeşitli besin gruplarından yeterli miktarda tüketim yapmak önemlidir. Özellikle dengeli bir diyet planlaması yaparak bu ihtiyaçların karşılanması mümkündür. Bunun için öncelikle meyve sebze tüketiminin artırılması gerekmektedir. Renkli meyve sebzeler genellikle vitamin-mineral açısından zengindir.
Yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, pazı), turpgiller (lahana, brokoli), havuç gibi kök sebzeler C vitamini başta olmak üzere mineral içeriğiyle de dikkat çekerler.
Ayrıca tam tahıl ürünleri de mineral açısından zengindir. Kepekli ekmekler, yulaf ezmesi gibi gıdalar bu gruba örnektir.
Protein kaynakları arasında yer alan et ürünleri (tavuk eti, kuzu eti), balık (ton balığı), yumurta ve süt ürünleri de mineral içeriği yüksek olan gıdalardandır.
Kuru yemişler de mineral bakımından zengin kaynaklardır. Badem, ceviz veya fındık gibi kuru yemişleri günlük atıştırmalıklarınıza ekleyerek mineral alımını artırabilirsiniz.
Su da mineral alımında önemli bir role sahiptir. Saf suyun yanında maden suyu da içerek vücudunuza ekstra mineral desteği sağlayabilirsiniz.
Ancak unutulmaması gereken nokta her şeyde olduğu gibi mineral alımında da dengeli olmaktır. Aşırıya kaçmadan ihtiyaç kadar tüketim yapmak en doğrusudur.
19.03.2024 00:13 tarihinde Yasemin Kaya Serezli tarafından yazıldı.