Kalp hastalıkları, dünya genelinde en yaygın ölüm nedenlerinden biridir. Bu hastalıklardan korunmak veya riskini azaltmak için birçok farklı faktör dikkate alınmalıdır. Bunlar arasında sağlıklı beslenme, aktif yaşam tarzı, sigara ve alkol tüketimi gibi faktörler bulunmaktadır. Son yıllarda, Akdeniz diyetinin kalp hastalıklarına karşı koruyucu etkisi olduğu konusunda çeşitli çalışmalar yapılmıştır.
Akdeniz diyeti, Akdeniz ülkelerine özgü olan ve sağlıklı beslenme üzerine kurulu bir diyet şeklidir. Bu diyetin temelinde meyve, sebze, tam tahıl, balık, zeytinyağı ve fındık gibi doğal ve sağlıklı gıdalar bulunurken, kırmızı et, şekerli içecekler ve işlenmiş gıdalar gibi zararlı bileşenleri içeren gıdaların tüketimi sınırlanır.
Birçok epidemiyolojik çalışma, Akdeniz diyetinin kalp hastalıkları riskini azalttığını göstermektedir. Örneğin, 2013 yılında yapılan bir çalışmada, 10 Avrupa ülkesinde toplam 15 bin kişi üzerinde yapılan araştırma sonucunda Akdeniz diyeti uygulayanların kalp hastalığına yakalanma riskinin %30 daha az olduğu tespit edilmiştir. Benzer şekilde yapılan başka bir çalışmada ise Akdeniz diyetini uygulayanların kalp krizi geçirme riskinin %40 daha düşük olduğu görülmüştür.
Akdeniz diyetinin kalp sağlığı üzerindeki olumlu etkileri sadece koruyucu değil aynı zamanda tedavi edici olarak da görülebilir. Birçok klinik çalışma, bu diyetin kalp hastalarında kan basıncını düşürdüğünü ve kötü kolesterol seviyelerini azalttığını göstermektedir. Ayrıca bu diyetin anti-enflamatuar etkisi sayesinde damar sağlığını koruduğu da belirtilmektedir.
Akdeniz diyetinin kalp sağlığı üzerindeki olumlu etkilerinin altında yatan mekanizmalar arasında antioksidan bileşenlerin varlığı önemlidir. Meyve ve sebzelerde bol miktarda bulunan antioksidanlar vücutta serbest radikallerin zararlı etkilerini nötralize ederek damar sağlığını korurlar. Ayrıca zeytinyağı ve fındık gibi besinlerde bulunan tekli doymamış yağlar da kötü kolesterol seviyelerini düşürerek kalp hastalığı riskini azaltır.
Akdeniz diyetinin bir başka önemli bileşeni de balık tüketimidir. Balık omega-3 yağ asitleri bakımından zengindir ve kan pıhtılaşmasını engellerken aynı zamanda damarları genişletici etkisiyle de bilinir. Omega-3 yağ asitleri ayrıca trigliserid seviyelerini düşürerek kalp sağlığını destekler.
Akdeniz diyetinin kalp sağlığı üzerindeki olumlu etkilerine ek olarak, bu diyet obeziteye karşı da koruyucu bir rol oynayabilir. Obezite kalp hastalıkları riskini artırırken Akdeniz diyeti ise kilo kontrolünde yardımcı olur. Sağlıklı kilo kaybının yanı sıra bu diyette yer alan lifli gıdaların tokluk hissi vermesi de fazla yemek yeme isteğini azaltarak kilo kontrolünü kolaylaştırır.
Ancak unutulmaması gereken bir nokta vardır ki o da tek başına beslenme tarzının kalp hastalıkları riskini tamamen ortadan kaldırabileceği değildir. Diğer yaşam tarzı faktörleri de göz önünde bulundurulmalı ve bunlarla birlikte uygulanmalıdır. Örneğin sigara kullanımının bırakılması veya fiziksel aktivitenin artırılması da kalp sağlığına önemli katkılarda bulunur.
05.01.2024 05:26 tarihinde Mehmet Aksoy tarafından yazıldı.