Laktoz intoleransı, laktozun (süt şekerinin) sindirilmesi için gerekli olan laktaz enziminin yetersiz veya hiç üretilememesi sonucunda ortaya çıkan bir sindirim sorunudur. Bu durumda laktozun doğru bir şekilde sindirilmesi mümkün olmadığından, laktoz içeren yiyeceklerin tüketimi çeşitli sindirim sorunlarına neden olabilir.
Laktoz intoleransı olan bireylerde laktoz tüketimi sonucunda karın ağrısı, gaz, şişkinlik, ishal gibi sindirim rahatsızlıkları ortaya çıkabilir. Bu nedenle bu kişilerin beslenmelerinde dikkatli olmaları ve laktoz içeren yiyecekleri sınırlamaları önemlidir.
Ancak laktoz intoleransı olan bireylerin beslenmelerinde tamamen süt ürünleri tüketiminden kaçınmalarına gerek yoktur. Çünkü bazı süt ürünleri laktoz içeriği bakımından daha toleranslı olabilir ve bu ürünlerin tüketimi sindirim sorunlarını minimize edebilir.
Laktoz intoleransı olan bireyler için uygun olan yiyecekler arasında düşük laktozlu veya laktozsuz süt ve süt ürünleri yer alır. Günümüzde pek çok markette laktozsuz süt ve süt ürünleri bulunmaktadır. Laktozsuz süt, normal süte göre daha az oranda veya hiç laktoz içermeyen bir seçenektir. Ayrıca yoğurt, peynir gibi bazı süt ürünleri de laktozsuz olarak üretilmektedir.
Laktozsuz süt ve süt ürünleri dışında, badem sütü, hindistan cevizi sütü veya soya sütü gibi bitkisel kaynaklı alternatifler de tercih edilebilir. Bu bitkisel sütler de genellikle laktozsuzdur ve sindirim sorunu yaşayan bireyler tarafından tercih edilebilir.
Yine de her bireyin vücut yapısı farklı olduğu için, hangi alternatifin daha iyi tolere edildiği kişiden kişiye değişebilir. Bu nedenle bir kişi için uygun olan alternatif, başka bir kişi için uygun olmayabilir. Bu durumda deneme-yanılma yöntemiyle hangi alternatifin daha iyi tolere edildiği belirlenebilir.
Laktoz intoleransı olan bireyler ayrıca probiyotik içeren yiyecekleri de tercih etmelidir. Probiyotik bakteriler bağırsak florasının sağlıklı bir şekilde çalışmasına yardımcı olur ve sindirim sistemini destekler. Yoğurt, kefir gibi fermente süt ürünleri probiyotik bakteriler bakımından zengindir ve sindirim sağlığına katkıda bulunabilir.
Beslenmede lifli gıdalar da önemlidir çünkü lifli gıdalar sindirim sistemini düzenleyerek bağırsak hareketliliğini artırır ve kabızlık sorununu önlemeye yardımcı olur. Sebzeler, meyveler, tam tahıl ürünleri gibi lifli gıdaların tüketimi bu nedenle teşvik edilmelidir.
Laktoz intoleransı olan bireyler ayrıca hazır gıdalardan uzak durmalıdır çünkü pek çok hazır gıda içerisinde gizli olarak laktoz bulunabilir. Bu nedenle paketli meyve suyu, hazır çorba veya salata sosu gibi ürünlerin etiketlerini dikkatlice okumalısınız.
Son olarak, sağlıklı beslenme prensipleri herkes için geçerlidir ve laktoz intoleransına sahip bireyler için de önemlidir. Dengeli bir beslenme planının yanında düzenli fiziksel aktivite yapmak, yeterli su tüketmek ve stresten uzak durmak da genel sağlık durumunu iyileştirmeye katkıda bulunan faktörlerdir.
Laktoz intoleransına sahip olan bireylerin beslenmesinde dikkat etmeleri gereken noktalar yukarıda belirtildiği gibi temel olarak düşük laktozlulukta veya tamamen laktozsuz olan yiyecekleri tercih etmek, probiyotik içeren yiyecekleri tüketmek ve lifli gıdalara ağırlık vermek şeklinde özetlenebilir. Bunların yanında her birey kendi vücut yapısını iyi tanımak ve nasıl tolere edildiğini görmek adına deneme-yanılma sürecini takip etmelidir.
Unutulmamalıdır ki herkesin vücut yapısı farklı olduğu için hangi yiyeceğin daha iyi tolere edildiği kişiden kişiye değişebilir. Bu nedenle sağlık profesyonellerinden destek almak ve bireysel olarak beslenme planını düzenlemek önemlidir.
03.01.2024 07:13 tarihinde Deniz Rümeysa Gökçe tarafından yazıldı.