Son yıllarda popülerlik kazanan ketojenik diyet, düşük karbonhidratlı ve yüksek yağ içeren bir beslenme planıdır. Bu diyetin temel amacı vücudun ketozis adı verilen bir duruma girmesini sağlamaktır. Ketozis, vücudun enerji ihtiyacını karşılamak için yağları kullanmaya başladığı bir süreçtir. Peki, ketojenik diyet gerçekten işe yarar mı?
Ketojenik diyetin çalışma prensibi, vücutta keton cisimlerinin üretimine dayanır. Normalde, enerji ihtiyacını karşılamak için vücut glikozu kullanır. Ancak ketojenik diyetle karbonhidrat alımı sınırlanır ve yerine yağ alımı artırılır. Bu durumda vücut, enerji üretmek için yağları parçalamaya başlar ve keton cisimleri üretir.
Keton cisimleri beyne enerji sağlayarak açlık hissini azaltabilir ve enerji seviyelerini yükseltebilir. Ayrıca keton cisimleri, insülin direncini azaltarak kan şekeri seviyelerini dengeleyebilir ve diyabet riskini azaltabilir.
Ketojenik diyetin faydalarından biri de kilo vermede yardımcı olmasıdır. Düşük karbonhidrat alımı nedeniyle vücuttaki glikojen depoları tükenir ve su kaybı yaşanır. Bu da ilk aşamada hızlı bir kilo kaybına neden olur. Ayrıca yağlar daha fazla tüketildiği için uzun süre tokluk hissi sağlanabilir ve daha az kalori alınabilir.
Bazı araştırmalar, ketojenik diyetin metabolizma hızını artırabileceğini göstermektedir. Vücut ketozis durumunda olduğunda yağ yakma hızının artması beklenir. Ancak bu etki her bireyde farklılık gösterebilir ve kişinin yaşına, cinsiyetine, genetik yapısına bağlı olarak değişebilir.
Ketojenik diyetin sağlık üzerindeki olumlu etkileri de araştırma konusu olmuştur. Özellikle epilepsi tedavisinde kullanılmasıyla bilinir. Ketojenik diyetin beyindeki elektriksel aktiviteyi dengelediği ve nöbetlerin sıklığını azalttığı düşünülür. Bunun yanında bazı çalışmalar, ketojenik diyetin Alzheimer hastalığına karşı koruyucu etkisi olabileceğini öne sürmektedir.
Ancak ketojenik diyetin bazı yan etkileri de göz ardı edilmemelidir. Özellikle ilk aşamada yaşanan "keto grip" adı verilen semptomlar ortaya çıkabilir. Bu semptomlar arasında baş ağrısı, bulantı, yorgunluk ve kabızlık yer alabilir. Bunun yanında uzun süreli uygulanan ketojenik diyetlerde besin eksikliği riski artabilir.
Ayrıca ketojenik diyet, herkes için uygun olmayabilir. Özellikle hamilelik veya emzirme döneminde olan kadınlar, diyabet hastaları veya böbrek sorunu yaşayanlar gibi belirli sağlık sorunları olan bireyler için uygun olmayabilir. Bu nedenle ketojenik diyet uygulamadan önce mutlaka bir uzmana danışmak önemlidir.
17.03.2024 00:13 tarihinde Mustafa Kaya tarafından yazıldı.