Son yıllarda sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek isteyenler arasında popülerlik kazanan "intermittent fasting" ya da Türkçe adıyla "aralıklı oruç", zaman kısıtlamalı bir beslenme yöntemidir. Bu beslenme düzeni, belirli zaman aralıklarında açlık periyotları oluşturmayı ve sınırlamalı olarak yemek tüketmeyi içerir. İnsanlar arasında farklı yöntemlerle uygulanabilen intermittent fasting, pek çok sağlık faydasının yanı sıra bazı zararları da beraberinde getirebilir.
Intermittent fasting'in temel amacı, vücutta yağ yakımını artırarak kilo verme sürecini hızlandırmaktır. Bu yöntemde genellikle 16 saatlik bir açlık periyodu oluşturulur ve geri kalan 8 saat içerisinde besin alımına izin verilir. Bununla birlikte, bu süreleri değiştirmek mümkündür; örneğin 18 saat aç kalınarak 6 saat içinde besin tüketimi gerçekleştirilebilir.
Bu beslenme düzeninin en büyük faydalarından biri, insülin seviyelerinin düzenlenmesidir. Açlık durumunda vücuttaki insülin seviyeleri düşerken, yağ depolanmasını önleyen lipoliz (yağ yakma) süreci aktive olur. Bu sayede kilo kaybı hedeflerine ulaşmak daha kolaylaşır. Ayrıca intermittent fasting, sindirim sisteminin dinlenmesini sağlayarak, metabolizmanın daha verimli çalışmasına yardımcı olur.
Arka arkaya gelen öğünler yerine zaman kısıtlamasının olduğu intermittent fasting, aynı zamanda kişinin daha az kalori almasını sağlar. Bunun sonucunda obeziteyle ilişkili hastalık riskleri azalır ve kilo kontrolü kolaylaşır. Yapılan bazı araştırmalar, intermittent fasting'in tip 2 diyabet riskini azaltabileceğini de göstermektedir.
Intermittent fasting'in beyin fonksiyonları üzerinde de olumlu etkileri vardır. Bazı çalışmalar, bu beslenme düzeninin sinir hücrelerinin korunmasına ve nörodejeneratif hastalıkların riskinin azalmasına yardımcı olabileceğini göstermektedir. Aynı zamanda intermittent fasting'in mental netlik ve odaklanmayı artırıcı etkileri olduğu da söylenebilir.
Ancak, intermittent fasting'in bazı zararları da bulunmaktadır ve bu yöntemi uygulamadan önce dikkate alınması gereken noktalar vardır. Özellikle bazı insanlar için kan şekerinin düşmesine bağlı baş ağrısı, yorgunluk veya baş dönmesi gibi yan etkiler ortaya çıkabilir. Bu nedenle intermittent fasting'i uygulamadan önce bir uzmana danışmak önemlidir.
Ayrıca hamilelik, emzirme dönemi, diyabet veya başka kronik rahatsızlıkları olan kişiler için intermittent fasting uygun olmayabilir. Bu durumda sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Ayrıca sporcular veya yoğun fiziksel aktivite yapan kişiler için de intermittent fasting uygun olmayabilir çünkü enerji ihtiyaçları daha yüksektir.
24.03.2024 22:00 tarihinde Aslıhan Tekin tarafından yazıldı.