Gut hastalığı, vücutta ürik asit seviyelerinin yükselmesi sonucunda oluşan ve genellikle eklem iltihaplanmasıyla kendini gösteren bir rahatsızlıktır. Bu hastalık, özellikle büyük ayak parmaklarındaki eklemlerde yoğun ağrı ve şişliklere neden olur. Gut hastaları için uygun bir beslenme programı uygulamak, semptomları hafifletmek ve atakları önlemek açısından büyük önem taşır.
Gut hastalarının beslenme programlarında dikkat etmeleri gereken en önemli nokta, vücutta ürik asit seviyelerini düşük tutmaktır. Ürik asit, purin adı verilen bir maddeyi parçalanması sonucu oluşur. Dolayısıyla purin içeren gıdaların tüketimi sınırlanmalı veya tamamen kesilmelidir. İşte gut hastalarının uyması gereken beslenme programında dikkat etmeleri gereken bazı noktalar:
1. Düşük Purin İçeriği: Gut hastalarının tüketmesi gereken gıdalarda purin miktarı düşük olmalıdır. Bunun için kırmızı et, sakatat (beyin, böbrek gibi), deniz ürünleri (midye, karides gibi), bazı baklagiller (mercimek, nohut gibi) ve mantar gibi gıdalardan uzak durulmalıdır.
2. Yeterli Sıvı Tüketimi: Gut hastalarının günlük olarak yeterli miktarda su tüketmeleri önemlidir. Su, böbrekler aracılığıyla ürik asidin vücuttan atılmasına yardımcı olur. Ayrıca meyve sularını da tercih edebilirsiniz ancak şeker içeriklerine dikkat etmelisiniz.
3. Sebze ve Meyve Tüketimi: Gut hastalarının beslenme programında sebze ve meyve tüketimine öncelik verilmelidir. Özellikle yeşil yapraklı sebzeler (marul, ıspanak, brokoli gibi), domates, salatalık ve meyveler (çilek, kiraz gibi) düşük purin içerikleriyle tercih edilmelidir.
4. Tam Tahıl Ürünleri: Tam tahıl ürünleri gut hastalarının beslenme programında yer almalıdır. Kepekli ekmek, esmer pirinç gibi tam tahıl ürünleri lif içerikleriyle sindirim sistemini düzenler ve bağırsak sağlığını korur.
5. Az Yağlı Süt Ürünleri: Az yağlı süt ürünleri gut hastalarının protein ihtiyacını karşılamak için idealdir. Yoğurt, süt ve az yağlı peynirler bu grup içinde yer alır.
6. Alkol Tüketiminin Sınırlandırılması: Gut hastalarının alkol tüketimini sınırlaması veya tamamen bırakması gerekmektedir. Alkol tüketimi ürik asit seviyelerini arttırarak atak riskini arttırabilir.
7. Şeker ve Şekerli Gıdaların Sınırlanması: Şekerli gıdalar gut hastalarının beslenme programında yer almamalıdır. Çünkü şekerli gıdalar metabolizmayı olumsuz etkileyerek kilo artışına neden olabilir ve gut ataklarını tetikleyebilir.
8. Kafein İçeren Gıdaların Azaltılması: Kafein içeren gıdaların (kahve, çay, çikolata) tüketimi de gut hastalarında atak riskini arttırabilir. Bu nedenle kafeinli gıdaların tüketimi azaltılmalı veya mümkünse tamamen kesilmelidir.
9. Vitamin D Takviyesi: Gut hastalığı olan kişilerde genellikle D vitamini eksikliği görülür. Bu nedenle doktor kontrolünde vitamin D takviyesi yapılması önerilebilir.
10. Ölçülü Protein Tüketimi: Proteinler vücudun temel yapı taşlarındandır ancak fazla protein tüketimi ürik asit seviyelerinin artmasına yol açabilir. Bu nedenle gut hastalarının protein tüketimini ölçülü bir şekilde yapmalarında fayda vardır.
Gut hastalığı olanların uyması gereken beslenme programlarında yukarıda belirtilen noktalara dikkat etmek önemlidir ancak her bireyin ihtiyaçları farklı olduğundan doktor kontrolünde bireyselleştirilmiş bir beslenme planının yapılması daha doğru olacaktır. Ayrıca egzersiz yapmak, kilo kontrolünü sağlamak ve stresten uzak durmak da gut hastalığının yönetiminde önemli rol oynar.
08.12.2023 22:13 tarihinde Ali Can tarafından yazıldı.