Glutensiz Diyet: Gereksiz bir Moda mı, yoksa Gerçek bir İhtiyaç mı?
Son yıllarda glutensiz diyet popüler hale geldi. Birçok insan, glutenin sağlığa zararlı olduğunu düşünerek glutensiz beslenmeye yöneliyor. Ancak, bu durum gerçekten de böyle mi? Glutensiz diyet gereksiz bir moda mı, yoksa gerçek bir ihtiyaç mı? Bu sorunun cevabını araştırmak için konuyu daha detaylı ele almak gerekmektedir.
Gluten, buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir proteindir. Özellikle ekmek ve unlu mamullerde yaygın olarak kullanılır. Bazı insanlar gluteni sindiremez ve bu durumda çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Çölyak hastalığı olarak bilinen otoimmün bir rahatsızlık olan gluten intoleransı, bu insanlar için ciddi bir sorundur. Gluten intoleransında bağışıklık sistemi gluteni düşman olarak algılar ve ince bağırsakta hasara neden olur.
Çölyak hastalarının yanı sıra, glutene duyarlı olduğunu iddia eden kişiler de vardır. Bu kişilerde çölyak hastalığı tespit edilmese de gluten tüketimi sonrasında çeşitli semptomlar ortaya çıkabilir. Baş ağrısı, karın ağrısı, şişkinlik, gaz gibi sindirim problemleri en sık görülen belirtilerdendir. Bu kişiler genellikle glutensiz diyeti tercih ederler.
Ancak, glutene duyarlılık veya çölyak hastalığı olan insanların dışında glutensiz diyet uygulayan birçok kişi bulunmaktadır. Bu kişiler arasında kilo vermek isteyenler, sağlıklı yaşam trendlerini takip edenler veya alerji ve hassasiyetten kaçınmak isteyenler yer almaktadır. Peki gerçekten de herkesin glutene karşı hassasiyeti var mıdır? Yoksa bu sadece gereksiz bir moda mıdır?
Bilimsel araştırmalar göstermektedir ki; gerçek anlamda gluten intoleransına sahip olan insanların oranı oldukça düşüktür. Çölyak hastalığına sahip olanların oranının %1 civarında olduğu tahmin edilmektedir. Gluten intoleransına sahip olmayan insanlar ise gluten içeren gıdalardan herhangi bir zarar görmezler. Dolayısıyla genel olarak herkesin glutene karşı hassasiyeti olduğunu söylemek doğru değildir.
Glutensiz diyetin yaygınlaşmasının en büyük etkisi medya ve internet üzerinden yapılan bilgi paylaşımlarıdır. Sağlıklı yaşam trendleri ve fit olma arayışları ile birlikte insanlar yeni diyetleri denemekte ve bunlara uyarak kendilerini daha iyi hissettiğini iddia etmektedirler. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta şudur: Herkesin vücudu farklı çalışır ve her bireyin beslenme ihtiyaçları farklıdır. Birinin vücudu gluteni sindiremezken başkasının vücudu bunu sorunsuzca yapabilir.
Glutensiz diyet uygulayan kişilerde bazen kilo kaybı görülebilir ancak bu kilo kaybının sebebi glutenin kesilmesinden ziyade genel olarak daha sağlıklı beslenme alışkanlıklarına geçilmesidir. Unutulmaması gereken nokta şudur: Eğer gluten intoleransınız yoksa veya çölyak hastası değilseniz, glutensiz diyet sizin için gerekli değildir.
Ayrıca uzmanlar, tamamen glutensiz beslenmenin bazı riskleri olduğunu da belirtmektedirler. Gluten içeren gıdalardan elde edilen lifler sağlık açısından oldukça önemlidir ve bunlardan mahrum kalmak sindirim sistemi problemlerine yol açabilir. Ayrıca bazı vitamin ve minerallerin eksikliği de gözlemlenebilir.
10.01.2024 05:52 tarihinde Beste Ay tarafından yazıldı.