Günümüzde gluten sensitivitesi, birçok insanın yaşadığı bir sağlık sorunudur. Gluten, buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir protein kompleksidir ve genellikle ekmek, makarna, unlu mamuller gibi gıdalarda bulunur. Bu nedenle, gluten hassasiyeti olan kişiler için diyetlerini sınırlayan bir durumdur.
Gluten sensitivitesi veya gluten intoleransı olarak da bilinen bu durum, bağırsakların gluten proteiniyle temas ettiğinde olumsuz yanıt vermesiyle karakterizedir. Bu olumsuz yanıt, bağırsakta hasara yol açar ve çeşitli semptomlara neden olabilir. Glutenin sindirimi zor olduğu için, bağırsaklardan geçerken bazı kişilerde inflamasyona (iltihaplanma) neden olabilir.
Gluten sensitivitesinin belirtileri çeşitlilik gösterebilir ve her bireyde farklılık gösterebilir. Bazı yaygın belirtiler şunlardır:
1. Karın ağrısı: Gluten hassasiyeti olan kişilerde karın ağrısı sık görülen bir semptomdur. Karın bölgesinde rahatsızlık hissi ve şişkinlik de eşlik edebilir.
2. İshal veya kabızlık: Gluten intoleransı olan kişilerde bağırsak hareketlerinde düzensizlikler yaşanabilir. İshal veya kabızlık sık görülen semptomlardandır.
3. Gaz ve şişkinlik: Gluten hassasiyeti olan kişilerde sindirim sorunları yaygındır. Bu da gaz ve şişkinliğe neden olabilir.
4. Yorgunluk: Gluten intoleransı olan kişilerde sürekli yorgunluk hissi görülebilir. Vücut gluteni sindirmeye çalışırken enerji harcar ve bu da yorgunluğa yol açar.
5. Deri problemleri: Birçok gluten intoleransı olan kişi cilt problemleri yaşar. Özellikle egzama, sedef hastalığı ve dermatit gibi kronik deri rahatsızlıkları daha sık görülür.
6. Baş ağrısı: Gluten hassasiyetinin baş ağrısına neden olabileceği bilinmektedir. Migran tipi baş ağrıları da yaygındır.
7. Depresyon ve anksiyete: Bazı çalışmalar, gluten intoleransının depresyon ve anksiyete semptomlarını artırabileceğini öne sürmektedir.
8. Kas ağrısı ve eklem sertliği: Gluten intoleransı olan kişilerde kas ağrısı ve eklem sertliği gibi romatoid artrit benzeri semptomlar görülebilir.
Bu belirti listesi tamamen kapsayıcı değildir ve her birey farklı semptomlar yaşayabilir. Bazı insanlar gluten tüketiminden hemen sonra semptomlar yaşarken, diğerleri semptomların ortaya çıkması için daha uzun süre beklemek zorunda kalabilirler.
Gluten hassasiyetinin kesin nedenleri tam olarak bilinmemektedir, ancak genetik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Ayrıca bağırsak florasındaki değişikliklerin de gluten intoleransına katkıda bulunduğu öne sürülmektedir.
Tanı konulduktan sonra gluten hassasiyetine sahip olan bir kişi, diyetinde gluten içeren gıdaları tamamen veya kısmen kesmelidir. Bununla birlikte, kendi kendine tanının doğru sonuç verebilmesi için diyetisyen veya doktor tavsiyesi almak önemlidir.
04.04.2024 00:52 tarihinde Gamze Öztürk tarafından yazıldı.