Son yıllarda gluten intoleransı veya gluten hassasiyeti, giderek daha fazla insanın karşılaştığı bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Gluten, buğday, arpa ve çavdarda doğal olarak bulunan bir proteindir. Bazı insanlar için gluten tüketimi sindirim sorunlarına, şişkinliğe, ishal veya kabızlığa neden olabilir. Bu duruma gluten sensitivitesi denir.
Gluten intoleransı olan kişilerde bağırsaklarda inflamasyon (iltihaplanma) meydana gelir. Bağışıklık sistemi gluteni yabancı bir madde olarak algılar ve saldırır. Bu da bağırsak zarına zarar vererek sindirim sistemi sorunlarına yol açar. Gluten intoleransının belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve genellikle mide-bağırsak problemleriyle ilişkilidir.
Gluten intoleransı olan kişilerin diyetlerini gluten içermeyen gıdalara yönlendirmeleri önemlidir. Peki, hangi yiyecekler gluten içerir? İşte en yaygın olanları:
1. Buğday: Ekmek, makarna, hamur işleri gibi birçok temel gıda maddesi buğday içerir ve dolayısıyla gluten içerir.
2. Arpa: Arpa maltı, arpa şurubu ve arpa unu gibi ürünler gluten içerebilir.
3. Çavdar: Çavdar ekmeği, çavdar unu ve bazı tahıl ürünleri çavdar içerdiği için gluten içerir.
4. Yulaf: Doğal olarak yulaf gluten içermez ancak genellikle buğdayla kontaminasyon riski vardır. Özellikle glutensiz bir diyet uygulayan kişilerin dikkat etmeleri gerekmektedir.
5. Bulgur: Bulgur da buğdaydan yapıldığı için gluten içermektedir.
6. Bira: Birçok bira markası arpadan yapıldığı için gluten içerir. Ancak son zamanlarda bazı markalar glutensiz bira üretmeye başlamıştır.
Bu yiyeceklerin yanı sıra bazı hazır gıda ürünleri ve soslar da gizli gluten içerebilir. Bu nedenle paketlenmiş ürünlerin etiketlerinin dikkatlice okunması önemlidir.
Gluten intoleransının tedavisi için tek çözüm, tamamen glutenden uzak durmaktır. Glutensiz bir diyet uygulamak zor olabilir ancak giderek daha fazla restoran ve market glutensiz ürünler sunmaktadır.
Glutensiz bir diyet uygularken nelere dikkat etmek gerektiği konusunda bilgi sahibi olmak önemlidir:
1. Etiketleri okuyun: Alışveriş yaparken paketlenmiş ürünlerin etiketlerini dikkatlice okuyun ve "glutensiz" veya "gluten içermiyor" ibaresini arayın.
2. Doğal gıdalar tercih edin: Taze sebzeler, meyveler, etler ve deniz ürünleri gibi doğal gıdalar genellikle glutensizdir.
3. Dikkatli olun: Hazır soslar, salata sosları, çorbalar ve hatta bazen baharatlar bile gizli gluten içerebilir.
4. Restoranlarda bilgilendirici olun: Restoranda glutensiz bir seçeneğiniz olduğunu sormaktan çekinmeyin ve mümkünse yemek hazırlama aşamasında kullanılacak malzemeler hakkında bilgi alın.
Gluten intoleransı olan kişiler genellikle sağlıklarını iyileştirdiklerinde belirtilerin azaldığını fark ederler. Bununla birlikte, herkesin vücut yapısı farklı olduğundan herkesin tepkisi de farklı olabilir.
18.07.2024 13:00 tarihinde Beste Ay tarafından yazıldı.