Günümüzde birçok kişi gluten hassasiyeti veya intoleransı ile karşı karşıya kalmaktadır. Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıl ürünlerinde bulunan bir protein kompleksidir. Ancak bazı insanlar gluteni sindiremez ve tüketiminden sonra rahatsızlık hissi yaşarlar. Bu durum, gluten hassasiyeti veya gluten intoleransı olarak adlandırılır.
Gluten intoleransı olan kişilerde bağırsaklarda hasar meydana gelir ve bu durum, çeşitli belirtilere yol açabilir. Mide bulantısı, karın ağrısı, şişkinlik, ishal, kabızlık gibi sindirim sorunları en sık görülen belirtilerdir. Ayrıca baş ağrısı, yorgunluk, depresyon gibi nörolojik semptomlar da görülebilir.
Gluten intoleransı teşhisi koymak için bir dizi test yapılması gerekmektedir. İlk olarak, doktor genellikle belirti ve semptomların detaylı bir şekilde incelenmesini isteyecektir. Ardından kan testleri veya dışkı analizleri gibi laboratuvar testleri yapılabilir. Bazı durumlarda ise biyopsi gerekebilir.
Eğer gluten intoleransınız varsa, diyetinizi düzenlemek büyük önem taşır. Gluten içeren yiyeceklerden kaçınmanız gerekmektedir. İşte gluten hassasiyetinde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar:
1. Tahıllara Dikkat Edin: Buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllar gluten içerdiği için bu gıdalardan uzak durmanız önemlidir. Bunun yerine pirinç, mısır ve patates gibi glutensiz tahılları tercih edebilirsiniz.
2. Gıda Etiketlerini Okuyun: Market alışverişlerinizde gıda etiketlerini dikkatlice okumanız gerekmektedir. Gluten içeren bileşenleri tespit etmek için etiketlerde "buğday", "arpa", "çavdar" veya "gluten" ifadelerini arayabilirsiniz.
3. Glutensiz Alternatifler Tercih Edin: Birçok market artık glutensiz ürünler sunmaktadır. Glutensiz ekmek, makarna, bisküvi gibi alternatifleri tercih edebilirsiniz. Ancak unutmayın ki glutensiz ürünler çoğu zaman daha pahalı olabilir.
4. Doğal ve Taze Yiyecekleri Tercih Edin: Doğal ve taze yiyecekler genellikle glutensizdir. Sebze, meyve, balık, et gibi besinleri tüketmek sağlıklı bir seçenektir.
5. Restoranlarda Dikkatli Olun: Restoranlarda yemek yerken gluten içeren yiyeceklerden kaçınmak zor olabilir. Bu nedenle restoran menülerini dikkatlice inceleyin ve garsona özel isteklerinizi belirtin.
6. Glutensiz Pişirme Yöntemleri Kullanın: Evinizde yemek yaparken glutensiz pişirme yöntemlerini kullanmak önemlidir. Glutensiz un kullanarak ekmek, kek veya kurabiye gibi yiyecekleri hazırlayabilirsiniz.
7. Çapraz Kontaminasyona Dikkat Edin: Bazı yiyeceklerde çapraz kontaminasyon riski vardır; yani gluten içermeyen bir yiyecek bile glutenli bir yiyecek ile temas ederse kontamine olabilir. Bu nedenle aynı mutfak ekipmanlarını kullanmadığınızdan emin olun ve özellikle tost makinelerinin temiz olduğundan emin olun.
20.03.2024 09:00 tarihinde Ahmet Ersoy tarafından yazıldı.