Son yıllarda gluten hassasiyeti ve glutensiz diyetler hakkında artan bir ilgi ve farkındalık gözlenmektedir. Gluten, buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir protein kompleksidir. Çölyak hastalığı, glutenin neden olduğu bir otoimmün rahatsızlıktır ve bu hastalığı olan kişiler için glutensiz bir diyet zorunludur. Ancak gluten hassasiyeti olan bireylerde de belirtiler görülebilir ve bu durumda da glutensiz bir diyet önerilebilir.
Gluten Hassasiyeti Nedir?
Gluten hassasiyeti, çölyak hastalığından farklı olarak bağışıklık sistemi tepkisi olmayan bir durumdur. Bu durumda kişiler, gluten tükettiklerinde sindirim sisteminde rahatsızlık hissi, şişkinlik, gaz gibi belirtiler yaşayabilirler. Ancak gluten hassasiyetinin tam olarak nedeni bilinmemektedir ve teşhis koymak zor olabilmektedir. Bu nedenle bazı kişiler kendilerinde gluten hassasiyetini fark ederek glutensiz bir diyet uygulamayı tercih edebilirler.
Glutensiz Diyet Nedir?
Glutensiz diyet, gluten içeren gıdaların tüketiminin sınırlanması veya tamamen kesilmesi anlamına gelmektedir. Bu diyet, çölyak hastalığı olan kişiler için zorunlu iken gluten hassasiyeti olan bireylerde semptomların kontrol altına alınması amacıyla tercih edilebilir. Glutensiz diyet, buğday, arpa, çavdar gibi tahılların yanı sıra bu tahıllardan yapılan ürünleri de kapsamaktadır.
Gluten içeren gıdalar nelerdir?
Gluten içeren gıdalar arasında buğday unu, ekmek, makarna, kraker, bisküvi gibi tahıl ürünleri bulunmaktadır. Ayrıca arpa ve çavdar da gluten içeren tahıllar arasındadır. Bunların yanı sıra bazı hazır gıdalarda da gluten bulunabilir. Bu nedenle etiket okuma alışkanlığı kazanmak ve gıdaların içeriğini kontrol etmek önemlidir.
Glutensiz beslenme nasıl sağlanır?
Glutensiz beslenme sağlamak için doğru gıda seçimi yapmak gerekmektedir. Doğal olarak glutensiz olan gıdalar arasında pirinç, mısır, patates gibi nişastalı kök sebzeler yer almaktadır. Ayrıca glütensiz tahıl alternatifleri olarak quinoa, amarant gibi ürünler kullanılabilir. Glutensiz unlar da piyasada kolaylıkla bulunabilmektedir. Bunlar arasında pirinç unu, mısır unu ve patates unu gibi seçenekler bulunmaktadır.
Glutensiz diyetin faydaları nelerdir?
Çölyak hastalığı olan kişiler için glutensiz diyet zorunlu olmasına rağmen gluten hassasiyeti olan bireylerde de glutensiz bir diyetin bazı faydaları olabilir. Bu bireylerde sindirim sistemi sorunları azalabilir, şişkinlik hissi azalabilir ve enerji seviyesi artabilir. Ayrıca bazen cilt problemleri veya migren gibi belirtiler de azalabilir.
Ancak glutensiz diyetin bazen dezavantajları da olabilir. Gluten içeren gıdaların çeşitli vitamin ve mineraller açısından zengin olduğunu unutmamak önemlidir. Bu nedenle glutensiz bir diyette eksiklikler yaşanmamasına dikkat etmek gerekmektedir.
21.12.2023 15:13 tarihinde Barış Uçar tarafından yazıldı.