Son yıllarda gluten içeren besinlere karşı hassasiyetin artmasıyla birlikte, glutenfree diyetleri de popülerlik kazanmıştır. Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein olup, bazı insanların sindirim sistemi tarafından tolere edilememektedir. Bu durumda olan kişilerde gluten hassasiyeti veya çölyak hastalığı görülebilir. Glutenfree diyetleri, bu kişilerin sağlığını korumak ve belirtilerini kontrol altında tutmak için önerilen bir beslenme planıdır.
Gluten hassasiyeti veya çölyak hastalığı olan kişilerde, gluten tüketimi bağışıklık sisteminin yanıt vermesine neden olur. Bağışıklık sistemi, gluteni yabancı bir madde olarak algılar ve ince bağırsakta hasara neden olan antikorlar üretir. Bu durumda kişide çeşitli gastrointestinal belirtiler ortaya çıkabilir. Bunlar arasında şişkinlik, gaz, karın ağrısı, ishal veya kabızlık gibi sindirim sorunları yer alır. Ayrıca kilo kaybı, deri döküntüleri, anemi gibi belirtiler de görülebilir.
Glutenfree diyetleri, gluten içermeyen gıdaların tercih edildiği bir beslenme planını ifade eder. Bu diyetlerde buğday, arpa ve çavdar gibi gluten içeren tahılların yerine pirinç, mısır veya patates gibi glütensiz tahıllar kullanılır. Ayrıca glutensiz unlar ve nişastalar da yaygın olarak kullanılır. Buna ek olarak meyve, sebze, et ve balık gibi doğal besinler tercih edilir.
Glutensiz diyetler ile ilgili en sık sorulan sorulardan biri "glutensiz diyetler kilo verdirir mi?" şeklindedir. Aslında glutensiz diyetler kilo vermeye yardımcı olabilir ancak bunun nedeni glutenin kendisi değil, bu diyete eşlik eden sağlıklı beslenme alışkanlıklarıdır. Gluten içeren yiyecekler genellikle işlenmiş gıdalarda bulunur ve bu gıdalar genellikle yüksek kalori içerir. Glutensiz diyetlere geçiş yaparken ise daha fazla doğal ve taze gıda tüketilir.
Glutenfree diyetlerin avantajlarından biri de bağırsak sağlığını iyileştirme potansiyelidir. Çölyak hastalığı olan kişilerde ince bağırsakta hasar meydana gelir ve bu da besin emilimini olumsuz etkiler. Glutensiz diyet uygulandığında ince bağırsaktaki hasar azalır ve besin emilimi iyileşebilir.
Bununla birlikte glutensiz diyetler bazen zorluklar da sunabilir. Özellikle hazır gıdaların üzerindeki etiketleri okumak önemlidir çünkü bazen gluten içerebilecek bileşenler farklı isimler altında listelenebilir. Ayrıca restoranlarda veya başkalarının hazırladığı yemeklerde gluten izleri bulunabilir.
Glutenfree diyet uygulayan kişiler için alternatif ürünler giderek yaygınlaşmaktadır. Artık marketlerde glütensiz unlar, makarnalar veya ekmekler bulmak daha kolaydır. Ayrıca internet üzerinden de birçok glütensiz tarif bulunabilir.
16.04.2024 07:39 tarihinde Mehmet Aksoy tarafından yazıldı.