Günümüzde birçok insanın gluten hassasiyeti veya intoleransı olduğu bilinmektedir. Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein grubudur. Bazı insanlar bu proteinlere karşı hassas olabilir ve tüketimleri sonucunda çeşitli sağlık sorunları yaşayabilirler. Gluten hassasiyeti, genellikle çölyak hastalığından farklıdır, ancak belirtileri benzer olabilir.
Gluten hassasiyetinin belirtileri çeşitlilik gösterebilir ve kişiden kişiye değişebilir. En yaygın belirtiler arasında karın ağrısı, gaz, şişkinlik, ishal veya kabızlık, baş ağrısı, yorgunluk, deri döküntüleri ve kilo kaybı sayılabilir. Bu belirtiler genellikle gluten içeren yiyecekler tüketildikten sonra ortaya çıkar ve kişiye rahatsızlık verir.
Gluten hassasiyetinin nedeni tam olarak bilinmemektedir, ancak bazı faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Genetik yatkınlık, bağışıklık sistemi sorunları ve bağırsak florasındaki dengesizlik gluten hassasiyetini tetikleyebilir. Ayrıca stres, enfeksiyonlar ve hormonal değişiklikler de etkili olabilir.
Gluten hassasiyetinden korunmak için ilk adım, gluten içeren yiyecekleri tespit etmektir. Buğday, arpa ve çavdar gibi tahılların yanı sıra bunları içeren ürünleri de dikkate almak önemlidir. Gluten içeren gıdalar arasında ekmekler, makarnalar, bisküviler, kekler, börekler ve unlu mamuller bulunur. Ayrıca bazı soslar, hazır çorbalar ve salata sosları da gluten içerebilir.
Gluten hassasiyetinden korunmanın en etkili yolu ise gluten içermeyen bir diyet uygulamaktır. Gluten içermeyen bir diyet ile beslenmek için dikkatli bir şekilde planlama yapmak gerekmektedir. Doğal olarak glutensiz olan gıdalar arasında etler, balıklar, yumurtalar, meyve ve sebzeler bulunur. Ayrıca pirinç, mısır ve patates gibi tahıl alternatifleri de kullanılabilir.
Gluten içermeyen bir diyet uygulamak için etiket okuma alışkanlığı edinmek önemlidir. Çünkü bazen gluten içeren gıdalar farklı isimler altında listelenmiş olabilirler. Örneğin maltodextrin veya hidrolize bitkisel protein gibi bileşenler gluten içerebilir. Bu nedenle ambalajları okumak ve güvenilir sertifikalara sahip ürünleri tercih etmek önemlidir.
Ayrıca restoranlarda yemek yerken de dikkatli olmak gerekmektedir. Menülerde gluten içeren veya kontaminasyona uğramış yiyecekler olabileceği için garsona veya şefe danışmak önemlidir. Glutensiz seçenekler sunan restoranları tercih etmek de daha kolaylık sağlayacaktır.
Gluten hassasiyetinden korunmanın bir diğer yolu da bağırsak sağlığına özen göstermektir. Bağırsak florasını desteklemek için probiyotik takviyeler almak veya fermente gıdalar tüketmek faydalı olabilir. Ayrıca lifli gıdalarla beslenmek de bağırsak sağlığını iyileştirerek gluten intoleransının belirtilerini azaltabilir.
03.04.2024 11:26 tarihinde Tuğba Saime Aktaş tarafından yazıldı.