GAPS Diyetinin Sindirim Sistemi Hastalıkları Üzerindeki Etkisi
Sindirim sistemi, vücudumuzun yiyecekleri parçalayarak besinleri emebildiği ve atık maddeleri dışarı atabildiği önemli bir sistemdir. Ancak sindirim sistemi bazen çeşitli rahatsızlıklarla karşılaşabilir ve bu da günlük yaşantımızı olumsuz etkileyebilir. Sindirim sistemi hastalıkları arasında irritabl bağırsak sendromu (IBS), inflamatuar bağırsak hastalığı (IBD), gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) gibi yaygın rahatsızlıklar bulunmaktadır. Bu hastalıkların tedavisinde GAPS diyetinin etkili olduğu düşünülmektedir.
GAPS diyeti, Gut and Psychology Syndrome'in kısaltmasıdır ve Dr. Natasha Campbell-McBride tarafından geliştirilmiştir. Bu diyet, sindirim sistemi üzerinde olumlu etkileri olduğu düşünülen bir beslenme planıdır. Sindirim sistemi rahatsızlıklarının temel nedeninin bağırsak florasındaki dengesizlikler olduğu düşünülür. GAPS diyeti, bağırsak florasını iyileştirmeyi hedefleyerek bu rahatsızlıkları tedavi etmeye çalışır.
GAPS diyetinin temel prensiplerinden biri, probiyotiklerin ve fermentasyon sürecinden elde edilen gıdaların tüketimidir. Probiyotikler, bağırsak florasının sağlıklı olmasına yardımcı olan yararlı bakterilerdir. Fermente edilmiş gıdalar ise probiyotik içeriği yüksek olan ve sindirimi kolaylaştıran gıdalardır. Bu tür besinlerin tüketimi sindirim sistemini iyileştirebilir ve sindirim sorunlarını azaltabilir.
GAPS diyetinde gluten ve süt ürünleri gibi potansiyel olarak tahriş edici gıdalar da sınırlanır veya tamamen çıkarılır. Gluten, bazı insanlarda hassasiyete neden olabilen bir proteindir ve sindirim sisteminde iltihaplanmaya yol açabilir. Benzer şekilde, laktoz intoleransına sahip kişilerde süt ürünleri sindirim sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle GAPS diyetinde bu gıdaların tüketimi kısıtlanır.
GAPS diyetinde aynı zamanda besin alerjilerine de dikkat edilir. Birçok insanın sindirim sistemi rahatsızlıkları besin alerjilerinden kaynaklanabilir. Özellikle glütene veya laktoza karşı alerjisi olan kişilerde bu durum daha belirgin hale gelir. GAPS diyetinde bu tür alerjik reaksiyonlara neden olan gıdalar sınırlanır veya tamamen çıkarılır.
GAPS diyetinin bir başka önemli özelliği de bağırsak onarıcısı olarak adlandırılan besinlerin tüketimidir. Bağırsak onarıcısı olarak adlandırılan besinler, bağırsak astarı üzerinde iyileştirici etkiye sahip olan besinlerdir. Bu tür besinler arasında kemik suyu, jelatin ve fermentasyon sürecinden elde edilen mayalanmış sebzeler bulunur. Bu besinlerin tüketimiyle bağırsak astarı iyileştirilir ve böylece sindirim sistemi sağlıklı bir şekilde çalışmaya başlar.
GAPS diyetinin sindirim sistemi üzerindeki etkisiyle ilgili yapılan araştırmalar sınırlı olsa da, bazı çalışmalar olumlu sonuçlar ortaya koymaktadır. Bir çalışmada IBS hastalarının GAPS diyetine uyduğunda semptomlarında belirgin bir iyileşme olduğu görülmüştür. Başka bir çalışma ise GAPS diyetine uyarak inflamatuar bağırsak hastalığı olan bireylerde remisyon oranının arttığını göstermiştir.
Ancak GAPS diyetinin herkes için uygun olmadığını unutmamak önemlidir. Herhangi bir diyete başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışmanız gerekmektedir. Ayrıca her bireyin sindirim sistemi farklı çalışabilir ve dolayısıyla herkes için aynı sonuçları vermesi mümkün değildir.
09.04.2024 02:00 tarihinde Kaya Mehmet Madenci tarafından yazıldı.