Son yıllarda birçok insanın karşılaştığı sağlık sorunlarından biri de bağırsak problemleridir. Sindirim sistemi, vücudumuzun enerji ve besinleri emebilmesi için oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Ancak modern yaşam tarzı, yanlış beslenme alışkanlıkları, stres gibi faktörler bağırsak sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir. Bağırsak sağlığının bozulması ise pek çok hastalığa davetiye çıkartabilir.
Bağırsak sağlığını düzeltmek ve vücudu iyileştirmek için birçok alternatif tedavi yöntemi bulunmaktadır. Bu yöntemler arasında en dikkat çekici olanlardan biri de GAPS (Gut and Psychology Syndrome) diyetidir. GAPS diyeti, Dr. Natasha Campbell-McBride tarafından geliştirilen ve bağırsak sağlığını iyileştirmeyi hedefleyen bir beslenme programıdır.
GAPS diyeti, aslında bir probiyotik diyet olarak da adlandırılabilir. Çünkü bu diyet, bağırsak florasını düzenlemek ve zararlı bakterilerden kurtulmak amacıyla probiyotik gıdaların tüketilmesini önermektedir. Probiyotikler, bağırsaktaki faydalı bakterilerin çoğalmasını sağlayarak sindirim sistemini iyileştirir ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
Diyetin temel prensiplerine baktığımızda ise ilk olarak gluten ve şeker gibi potansiyel zararlı maddelerin tüketiminden kaçınılması gerektiği görülür. Gluten, birçok insan için sindirimi zor olan bir protein olduğu için bağırsaklarda tahrişe neden olabilir. Aynı şekilde şeker de bağırsaktaki zararlı bakterilerin çoğalmasına yol açabilir.
GAPS diyetinde ayrıca fermente edilmiş gıdalar da önemli bir yer tutar. Fermente edilmiş gıdalar, probiyotik bakteriler içerdiği için sindirim sistemine faydalıdır. Yoğurt, kefir, turşu gibi gıdalar GAPS diyetinin vazgeçilmezlerindendir.
Diyetin diğer bir önemli bileşeni ise kemik suyudur. Kemik suyu, kolajen ve amino asitler içerdiği için bağırsak duvarlarının onarılmasına yardımcı olur. Ayrıca anti-enflamatuar özellikleri sayesinde bağırsak iltihaplarının azalmasına da katkıda bulunur.
GAPS diyetinin amacı sadece sindirim sistemi üzerindeki etkilerini değil, aynı zamanda beyin sağlığına olan olumlu etkilerini de göstermektir. Çünkü bağırsaklarımız ile beynimiz arasında güçlü bir bağlantı vardır ve sindirim sistemi sağlıklı olduğunda beyin de daha iyi çalışır.
Bu nedenle GAPS diyeti, otizm, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), depresyon gibi psikiyatrik rahatsızlıkların tedavisinde de kullanılabilir. Dr. Campbell-McBride, bu rahatsızlıkların büyük bir kısmının aslında bağırsak florasındaki dengesizlikten kaynaklandığını savunmaktadır.
GAPS diyetine başlamadan önce mutlaka uzman bir doktora danışmak önemlidir. Çünkü herkesin sindirim sistemi farklı çalışabilir ve kişiye özel bir beslenme programının belirlenmesi gerekebilir.
Diyete başladığınızda ise disiplinli olmanız ve programın kurallarına uymaya özen göstermeniz gerekmektedir. İlk aylarda şeker ve glütensiz yiyecekler tüketmek, fermente edilmiş gıdalarla beslenmek ve kemik suyu içmek önemlidir.
Ayrıca GAPS diyetinde prebiyotik gıdaların da tüketimi teşvik edilmektedir. Prebiyotikler, probiyotik bakterilerin beslenmesi için gereklidir ve bu sayede sağlıklı bağırsak florasının oluşması desteklenir. Soğan, sarımsak, pırasa gibi sebzeler prebiyotik açısından zengin gıdalardır.
11.01.2024 12:52 tarihinde Ahmet Selim Özsoy tarafından yazıldı.