Folik asit, vücudumuzun normal fonksiyonları için oldukça önemli bir vitamindir. Aynı zamanda B9 vitamini olarak da bilinen folik asit, hücre bölünmesi ve yenilenmesi, DNA sentezi ve amino asit metabolizması gibi birçok hayati süreçte rol oynar. Bu nedenle folik asit eksikliği, bir dizi sağlık sorununa yol açabilir.
Folik asit eksikliği, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Bunlar arasında yetersiz beslenme, malabsorpsiyon hastalıkları, hamilelik ve emzirme dönemi gibi durumlar yer alır. Ayrıca bazı ilaçlar da folik asitin emilimini azaltabilir. Folik asit eksikliğinin belirtileri ise genellikle hafif ve yaygındır.
Folik asit eksikliği belirtilerinden biri olan anemi, en sık rastlanan bulgudur. Anemi, kırmızı kan hücrelerinin yetersiz üretimi veya erken bozulması sonucu ortaya çıkar. Folik asit, kırmızı kan hücrelerinin üretiminde önemli bir role sahiptir ve eksiklik durumunda anemi gelişebilir. Anemideki belirtiler arasında yorgunluk, soluk cilt, nefes darlığı ve baş dönmesi yer alır.
Beyin ve sinir sistemi üzerinde de olumsuz etkileri olan folik asit eksikliği, sinir hasarına neden olabilir. Bu duruma bağlı olarak el ve ayaklarda karıncalanma hissi, uyuşma ve kas güçsüzlüğü gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Ayrıca depresyon, unutkanlık ve sinirlilik gibi psikiyatrik semptomlar da görülebilir.
Folik asit eksikliğine bağlı olarak meydana gelen diğer belirtiler ise dilde şişme ve kızarıklık, iştah kaybı, kilo kaybı ve ishaldir. Bunun yanında cilt problemleri (örneğin sivilce), saç dökülmesi ve tırnaklarda kırılma gibi sorunlar da görülebilir.
Folik asit eksikliği olan kişilerde bu belirtiler genellikle yavaşça gelişebilir ve zamanla şiddetlenebilir. Ancak herhangi bir belirti olmadan da folik asit eksikliği meydana gelebilir. Bu nedenle düzenli olarak folik asit düzeylerinizi kontrol ettirmek önemlidir.
Folik asit eksikliğini önlemek için ise bazı önlemler almak gerekmektedir. İlk olarak beslenmenize dikkat etmelisiniz. Yeterli miktarda folat içeren yiyecekleri tüketmek bu açıdan önemlidir. Folat açısından zengin olan besinler arasında yapraklı yeşil sebzeler (örneğin ıspanak), fasulye ve mercimek gibi baklagiller, portakal suyu gibi narenciye meyveleri bulunur.
Ayrıca ekmek, tahıl ürünleri ve makarna gibi tam tahıl ürünleri de folat içermektedir. Bunların yanında bazı gıdalar da folat ile zenginleştirilebilir. Özellikle hamilelik döneminde folat ihtiyacının arttığını unutmamak gerekir.
Beslenme düzenine ek olarak folat takviyeleri de kullanılabilir. Özellikle hamilelik öncesinde ve sırasında folat takviyesi önerilmektedir. Çünkü doğru miktarlarda folat almak fetal beyin gelişimi için oldukça önemlidir.
17.12.2023 20:39 tarihinde Emirhan Yıldırım tarafından yazıldı.