Günümüzde birçok insanın karşılaştığı sindirim sorunları, yaşam kalitesini düşüren ve günlük aktiviteleri olumsuz etkileyen sağlık problemleridir. Sindirim sistemi sorunlarından biri olan irritabl bağırsak sendromu (IBS), bu sorunlardan en yaygın olanıdır. IBS'nin belirtileri arasında karın ağrısı, şişkinlik, gaz, kabızlık ve ishal bulunur. Bu tür rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan yöntemlerden biri de FODMAP diyetidir.
FODMAP, Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides and Polyols kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Bu kavram, bazı besinlerde doğal olarak bulunan ve sindirim sistemi tarafından yeterince emilemeyen karbonhidratlara atıfta bulunur. Bu karbonhidratlar, ince bağırsakta fermente olurlar ve suyu bağırsaklara çekerler. Bu durum da sindirim sistemini rahatsız edebilir ve IBS semptomlarını tetikleyebilir.
FODMAP diyeti, IBS semptomlarını azaltmak için önerilen bir beslenme planıdır. Bu diyet, FODMAP içeren yiyecekleri kısıtlayarak sindirim sisteminin rahatlamasını sağlamayı hedefler. FODMAP içeren yiyecekler arasında şekerli meyveler, süt ürünleri, buğday ve soğan gibi gıdalar bulunur.
FODMAP diyetine başlamadan önce bir uzmana danışmak önemlidir çünkü bu diyet herkese uygun olmayabilir. Özellikle gebeler, emziren anneler ve kronik hastalığı olan kişiler bu diyeti uygulamadan önce mutlaka doktorlarına danışmalıdır.
FODMAP diyetinin temel amacı, semptomların azaltılmasına yardımcı olmaktır. Diyetin ilk aşamasında FODMAP içeren yiyecekler tamamen kesilerek semptomların kontrol altına alınması hedeflenir. Bu aşama genellikle 2-6 hafta sürer ve semptomların azaldığı fark edildikten sonra ikinci aşamaya geçilir.
Diyetin ikinci aşamasında ise bazı FODMAP içeren yiyecekler tekrar yavaş yavaş diete eklenir ve semptomların nasıl etkilendiği gözlemlenir. Bu aşamada bireyler kendilerine hangi yiyeceklerin iyi geldiğini ve hangilerinin semptomları arttırdığını belirlemeye çalışır. Böylece kişiye özel bir beslenme planı oluşturulabilir.
FODMAP diyetinde dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Öncelikle FODMAP içeren yiyeceklerin tüketim miktarının sınırlanması önemlidir. Ayrıca besin değeri yüksek olan alternatif gıdalar tercih edilmelidir. Örneğin süt yerine laktozsuz süt veya badem sütü tercih edilebilir. Gluten hassasiyetiniz varsa glütensiz tahıl ürünleri tüketebilirsiniz.
FODMAP diyeti uygulayan kişiler için bazı öneriler de bulunmaktadır. Öncelikle yeterli miktarda su tüketmek önemlidir çünkü su sindirim sistemini düzenlemeye yardımcı olur. Ayrıca lifli gıdalar da sindirim sisteminin düzgün çalışmasına katkıda bulunur. Lifli gıdalara örnek olarak sebzeler, meyveler ve kepekli tahıl ürünleri verilebilir.
FODMAP diyetinin avantajları olduğu gibi dezavantajları da vardır. Diyet kısıtlamalar gerektirdiği için sosyal hayatınızda zorluklar yaşayabilirsiniz. Restoranlarda veya davetlerde uygun yiyecekleri bulma konusunda zorlanabilirsiniz. Ayrıca bazen FODMAP içermeyen alternatiflerin pahalı olabileceği unutulmamalıdır.
07.02.2024 01:39 tarihinde Şeyma Ata tarafından yazıldı.