Günümüzde birçok insanın şikayet ettiği mide rahatsızlıkları, yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen önemli bir sorundur. Mide rahatsızlıkları, sindirim sistemindeki dengesizliklerden kaynaklanan ve genellikle karın ağrısı, şişkinlik, gaz gibi belirtilerle kendini gösteren sağlık sorunlarıdır. Bu tür rahatsızlıkların tedavisi için birçok farklı yöntem bulunmasına rağmen, son yıllarda FODMAP diyeti adı verilen bir beslenme planının mide rahatsızlıklarına son vermede etkili olduğu kanıtlanmıştır.
FODMAP (Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols) diyeti, aslında sindirimi zor olan bazı karbonhidratlar grubunu kapsayan bir beslenme planıdır. Bu besinlerin sindirimi sırasında bağırsaklarda fermente olma ihtimalleri daha yüksektir ve bu da mide rahatsızlıklarına yol açabilir. FODMAP diyeti, bu tür besinleri geçici olarak diyetten çıkarmayı ve böylece sindirim sistemini rahatlatmayı amaçlar.
FODMAP diyetinde dikkat edilmesi gereken temel nokta ise, FODMAP içeren yiyeceklerin tüketiminin azaltılması ya da tamamen durdurulmasıdır. FODMAP içeren yiyecekler arasında şekerli meyveler (elma, şeftali gibi), soğan, sarımsak, buğday ve bazı tahıllar gibi birçok gıda bulunur. Bu yiyeceklerin yerine ise düşük FODMAP içeriğine sahip alternatifler tercih edilmelidir. Örneğin; muz gibi olgunlaşmış meyveler, lahana gibi sebzeler, pirinç ve glütensiz tahıllar gibi gıdalar FODMAP diyetinin temelini oluşturur.
FODMAP diyetinin mide rahatsızlıklarına olan etkisi bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. 2014 yılında yapılan bir araştırma, FODMAP diyetinin irritabl bağırsak sendromu (IBS) olan kişilerde semptomların azalmasına yardımcı olduğunu ortaya koymuştur. İrritabl bağırsak sendromu, sıklıkla karşılaşılan ve teşhisi zor olan bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır. Bu çalışma sonucunda da FODMAP diyetinin IBS semptomlarını hafiflettiği gözlemlenmiştir.
FODMAP diyetinin mide rahatsızlıklarını hafifletmesindeki en önemli etken ise, sindirimi zor olan karbonhidratların bağırsaklarda fermente olma sürecinde ortaya çıkan gaz üretiminin azalmasıdır. Bu sayede şişkinlik hissi azalır ve gaz sancısı yaşanmaz. Ayrıca FODMAP içeren yiyecekler sindirim sisteminden hızla geçtiği için bağırsak hareketleri hızlanır ve kabızlık sorunu da ortadan kalkar.
FODMAP diyetinin uygulanması için öncelikle bir uzmana başvurmak önemlidir. Uzmanlar tarafından bireysel olarak planlanacak bir FODMAP diyeti ile kişiye özel bir beslenme programı oluşturulabilir. Bu sayede kişiye hangi yiyecekleri ne zaman ve nasıl tüketmesi gerektiği konusunda detaylı bilgi verilir.
FODMAP diyetinin yan etkileri de göz önünde bulundurulmalıdır. Çünkü bazı kişilerde bu diyete uyum sağlamak zor olabilir veya bazen yanlış uygulamalar sonucunda bazı sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Özellikle diyete alışma sürecinde baş ağrısı, enerji düşüklüğü gibi belirtiler görülebilir ancak bu durum genellikle geçicidir.
06.02.2024 06:26 tarihinde Ceren Aydın tarafından yazıldı.