Çölyak hastalığı, bağırsaklarda gluten adı verilen bir proteinin sindirimi sağlayan enzim olan gliadin ile reaksiyona girerek bağışıklık sisteminin bağırsak duvarına zarar vermesi sonucu ortaya çıkan bir otoimmün hastalıktır. Bu hastalığa sahip olan kişiler, ömür boyu gluten içeren gıdalardan uzak durmak zorundadır. Çölyak hastalarının sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri için doğru beslenme alışkanlıkları edinmeleri gerekmektedir. Bu makalede, çölyak hastalarının doğru beslenme önerilerini ele alacağız.
1. Glutenden Arındırılmış Gıdalar Tercih Edilmelidir
Çölyak hastalarının en önemli beslenme önerisi, glutenden arındırılmış gıdalar tüketmeleridir. Bu nedenle market alışverişlerinde etiket okumaya ve gluten içermeyen ürünleri tercih etmeye özen göstermelidirler. Gluten içeren tahıl ürünleri yerine; pirinç, mısır, buğdaygiller (amarant, darı, quinoa) ve patates gibi glütensiz alternatifleri tercih etmelidirler.
2. Glütensiz Unlar Kullanılmalıdır
Çölyak hastalarının unlu mamuller tüketirken dikkat etmeleri gereken en önemli nokta, glütensiz unlar kullanmaktır. Glutensiz unlar, mısır unu, pirinç unu, patates unu ve bezelye unu gibi farklı bitkilerden elde edilebilir. Bu unlar ile evde ekmek yapabilir, pasta ve börek gibi hamur işlerini hazırlayabilirsiniz.
3. Tahıl Alternatifleri Değerlendirilmelidir
Çölyak hastalarının tahıl tüketirken dikkat etmeleri gereken nokta, glütensiz tahıl alternatiflerine yönelmek olmalıdır. Pirinç, mısır ve quinoa gibi glütensiz tahıllar tüketilebilir. Aynı zamanda yulaf gibi bazı tahıl ürünleri de çölyak hastalarına uygun olabilir ancak kontamine olma riskine karşı dikkatli olunmalıdır.
4. Hazır Gıdalardaki Gluten İçeriği Kontrol Edilmelidir
Hazır gıdaların çoğunda gluten bulunabilmektedir. Çölyak hastalarının hazır gıda tüketmeden önce mutlaka içerik listesini kontrol etmeleri önemlidir. Özellikle paketli soslar, salata sosları ve hazır çorbalar gibi ürünlerde gluten bulunma ihtimali yüksektir.
5. Dikkatli Olunması Gereken Özel Durumlar
Çölyak hastalarının dikkatli olması gereken bazı durumlar vardır. Bunlardan birisi restoranlarda yemek yeme ihtiyacı olduğunda gluten içermeyen seçenekleri tercih etmeleridir. Ayrıca aile veya arkadaş toplantılarında da yiyecek seçiminde dikkatli olunmalıdır.
6. Glutensiz Yemek Hazırlama Teknikleri Öğrenilmelidir
Çölyak hastalarının günlük hayatta yemek hazırlarken dikkat etmesi gereken bazı teknikler vardır. Örneğin aynı mutfak eşyalarını kullanarak kontaminasyon riskini azaltmak için temizlik konusunda hassas davranmalısınız.
7. Vitamin ve Mineral Takviyesine Dikkat Edilmelidir
Gluten içeren gıdalardan uzak durmak nedeniyle çölyak hastalarının bazen bazı vitamin ve mineralleri eksik alabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle doktor kontrolünde vitamin ve mineral takviyelerine başvurulması önemlidir.
8. Düzgün Bir Diyet Planlaması Yapılmalıdır
Çölyak hastalarının sağlıklı bir şekilde beslenebilmeleri için düzgün bir diyet planlaması yapmalarında fayda vardır. Uzman bir diyetisyenden yardım alarak günlük kalori ihtiyaçlarına uygun bir beslenme programını uygulamaya geçirmek önemlidir.
17.10.2024 20:00 tarihinde Kaya Mehmet Madenci tarafından yazıldı.