Ekmek, dünyanın birçok kültüründe temel bir gıda maddesi olarak tüketilmektedir. Türk mutfağında da önemli bir yere sahip olan ekmek, farklı çeşitleriyle sofralarımızı süslemektedir. Beyaz ekmek ve kepekli ekmek ise bu çeşitler arasında en sık tercih edilenlerdir. Peki, beyaz ekmek mi kepekli ekmek mi daha sağlıklıdır? Bu sorunun cevabını bulmak için öncelikle beyaz ekmek ve kepekli ekmek arasındaki farkları incelemeliyiz.
Beyaz ekmek, genellikle rafine edilmiş buğday unundan yapılan bir çeşittir. Rafinasyon süreci sırasında buğdayın dış zarı ve besleyici öğeleri büyük oranda uzaklaştırılmaktadır. Bu nedenle beyaz ekmekte lif miktarı oldukça düşüktür. Lif, sindirim sistemimizin düzgün çalışması için oldukça önemlidir. Ayrıca beyaz ekmekteki nişasta, kan şekerinin hızla yükselmesine neden olabilir ve bunun sonucunda ani bir enerji düşüşü yaşayabiliriz.
Kepekli ekmek ise tam buğday unu veya diğer tam tahıl unlarından yapılan bir çeşittir. Tam buğday unu, buğdayın tüm besin öğelerini içerdiği için daha besleyicidir. Kepekli ekmekteki lif miktarı, beyaz ekmeğe göre oldukça yüksektir. Lifler sindirim sistemimizin sağlıklı çalışmasına yardımcı olurken aynı zamanda tokluk hissi de verir. Ayrıca kepekli ekmekteki kompleks karbonhidratlar, kan şekerinin daha yavaş yükselmesini sağlar ve enerji seviyemizi daha dengeli tutar.
Sağlık açısından bakıldığında, kepekli ekmek beyaz ekmeğe göre çok daha avantajlıdır. Kepekli ekmekteki lifler bağırsak hareketlerini düzenler ve kabızlık riskini azaltır. Ayrıca kepekli ekmek sindirim sistemimize yardımcı olan probiyotikleri de içerebilir. Probiyotikler bağırsak florasının dengesini sağlar ve bağışıklık sistemimizi güçlendirir.
Beyaz ekmeği tercih etmemizin başlıca sebeplerinden biri ise tadının daha yumuşak ve lezzetli olmasıdır. Ancak bu lezzetin sağladığı geçici tat alma duygusu sağlık açısından uzun vadede bazı sorunlara yol açabilir. Beyaz ekmeği tüketmek, kilo alımına ve obezite riskine katkıda bulunabilir. Ayrıca rafine edilmiş unların glisemik indeksi yüksektir ve diyabet hastalarının kan şekeri kontrolünü zorlaştırabilir.
Kepekli ekmeği tercih etmek ise kilo kontrolü açısından oldukça önemlidir. Kepekli ekmeğin lif oranının yüksek olması tokluk hissi vererek daha az tüketmemizi sağlar. Aynı zamanda kepekli ekmeği tüketen kişilerde kalp hastalıkları riskinin azaldığı gözlemlenmiştir. Kepekte bulunan antioksidanlar da vücudumuzun serbest radikallerle savaşmasına yardımcı olur.
Ancak her iki çeşit ekmeği de doğru miktarlarda tüketmek önemlidir. Her ikisi de vücudumuz için gerekli olan karbonhidratları içerse de beyaz ekmeğin glisemik indeksi daha yüksek olduğundan tüketiminde dikkatli olmalıyız.
06.12.2023 10:52 tarihinde Mustafa Kaya tarafından yazıldı.