Günümüzde birçok insan, sağlıklı yaşam tarzlarına yönelik olarak vejetaryen bir beslenme tercih etmektedir. Vejetaryen beslenme, hayvansal ürünleri tüketmeyi reddeden bir diyet şeklidir. Bu diyetin temelinde, meyve, sebze, tahıllar, baklagiller gibi bitkisel kaynaklı gıdalar yer alırken, et, balık ve kümes hayvanları gibi hayvansal ürünler tüketilmemektedir. Peki, vejetaryen beslenme gerçekten sağlık için doğru bir seçim midir? Bu konuda yapılan araştırmalar neler söylüyor? İşte vejetaryen beslenmenin sağlık üzerine etkilerini inceleyen bu makalede merak edilen sorulara yanıtlar bulabilirsiniz.
Birçok sağlık uzmanı ve araştırmacıya göre vejetaryen beslenme, dengeli bir şekilde uygulandığında insan sağlığına birçok fayda sağlamaktadır. Öncelikle vejetaryen beslenme, kalp-damar hastalıkları riskini azaltmaktadır. Hayvansal yağların tüketimiyle ilişkilendirilen kolesterol seviyesi düşüşü, bu beslenme şeklinin kalp sağlığını korumada etkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca, doymuş yağ oranının düşük olması da kalp-damar hastalıkları riskini azaltan faktörlerden biridir.
Vejetaryen diyet aynı zamanda obezite ile mücadelede de yardımcı olabilir. Bitkisel kaynaklı gıdaların daha düşük enerji yoğunluğuna sahip olması nedeniyle vejetaryen beslenme kilo kontrolünde etkili bir strateji olabilir. Ayrıca, lif içeriği yüksek olan bitkisel gıdaların tokluk hissi vermesi de kilo vermede yardımcı olabilir. Yapılan çalışmalarda vejetaryenlerin genellikle daha düşük vücut kitle indeksine sahip olduğu görülmüştür.
Vejetaryen beslenmenin kanser riskini azalttığı da bazı araştırmalarla desteklenmektedir. Özellikle kolon kanseri gibi bazı kanser türleriyle ilişkilendirilen kırmızı et tüketimi azaldığında risk de azalmaktadır. Bunun yanında, meyve ve sebzelerde bulunan antioksidanlar ve fitokimyasalların kanserojen maddelerle mücadelede etkili olduğu bilinmektedir.
Diğer yandan vejetaryen beslenme ile vitamin ve mineral eksiklikleri arasında bir ilişki de bulunmaktadır. Özellikle B12 vitamini eksikliği sık görülür çünkü bu vitamin hayvansal kaynaklı gıdalarda bol miktarda bulunur. Bu nedenle vejetaryenlerin B12 takviyesi alması veya B12 içeren bitkisel gıdalar tüketmesi önerilir. Ayrıca demir eksikliği de yaygın görülebilir ancak bitki bazlı demir kaynaklarından alınacak C vitamini ile emilim artırılabilir.
Vejetaryen beslenmenin sağlık açısından bazı avantajları olsa da bazı durumlarda dikkatli olunması gerekmektedir. Örneğin, hamilelik döneminde vejetaryen beslenme uygulayan kadınların doktorlarıyla iletişim halinde olmalarında fayda vardır çünkü gebelik sürecinde bazı önemli besin öğelerinin alımına dikkat edilmelidir. Bunun yanında çocukluk döneminde de doktor kontrolünde bu diyet şeklinin uygulanması önemlidir.
27.03.2024 14:00 tarihinde Aslıhan Tekin tarafından yazıldı.