Son yıllarda sağlıklı yaşam ve beslenme konusunda bilinçlenme artmış, birçok insan et tüketimini azaltmaya veya tamamen bırakmaya yönelmiştir. Bu noktada karşımıza çıkan iki popüler beslenme şekli veganlık ve vejetaryenlik olmuştur. Peki, veganlık mı daha sağlıklıdır yoksa vejetaryenlik mi? Bu sorunun cevabını bulabilmek için her iki beslenme şeklini yakından incelemek gerekmektedir.
Veganlık, hayvanlardan elde edilen hiçbir ürünün tüketilmediği bir yaşam tarzını ifade ederken; vejetaryenlik ise sadece etin dışında diğer hayvansal ürünlerin tüketildiği bir beslenme şeklidir. İki beslenme şekli arasında temel farklılık, veganların süt ürünleri, yumurta gibi diğer hayvansal ürünleri de tüketmemesidir. Bu durumda, veganlar bitkisel kaynaklardan tüm besin ihtiyaçlarını karşılamak zorundadır.
Birçok uzmanın görüşüne göre veganlık vejetaryenliğe göre daha sağlıklı bir beslenme şeklidir. Çünkü bitkisel bazlı bir beslenme düzeni, lif, vitamin, mineral ve antioksidan bakımından zengindir. Veganlar genellikle daha fazla meyve, sebze, kuruyemiş ve tohum tüketerek vücutlarına bu önemli besinleri almış olurlar. Aynı zamanda bitkisel kaynaklı proteinler de vücudun ihtiyaç duyduğu amino asitleri sağlar.
Bazı araştırmalar, veganların genellikle daha düşük kolesterol seviyelerine sahip olduğunu göstermektedir. Bitkisel bazlı bir beslenme düzeni kolesterol içeren hayvansal ürünlerden uzak durulmasına yardımcı olurken; aynı zamanda kalp hastalığı riskini azaltabilir. Bunun yanında veganlar genellikle daha düşük vücut ağırlığına sahip olma eğilimindedirler ve obezite ile ilişkili sağlık sorunlarından korunma avantajına sahiptirler.
Veganlık aynı zamanda bağışıklık sisteminin güçlendirilmesine de yardımcı olabilir. Bitkisel bazlı bir beslenme düzeni vücuda daha fazla antioksidan sağladığı için serbest radikallerle mücadeleye yardımcı olur ve inflamasyonu azaltabilir. Bu durum da kanser gibi kronik hastalıklara karşı koruma sağlayabilir.
Ancak, veganlıkta dikkat edilmesi gereken bazı noktalar da vardır. Özellikle B12 vitamini eksikliği bu beslenme şeklinde sıkça görülür çünkü B12 vitamini çoğunlukla hayvansal ürünlerde bulunur. Bu nedenle veganlar genellikle takviye kullanmak zorunda kalabilirler ya da B12 açısından zengin gıdalarla beslenmelidirler.
Vejetaryenlik ise diğer hayvansal ürünleri tükettiği için B12 eksikliği riski daha düşüktür ancak yine de dikkatli olunması gerekmektedir. Ayrıca süt ürünlerinde bulunan kalsiyum gibi önemli mineralleri almak için özellikle peynir ve yoğurt gibi gıdaların tüketilmesi önemlidir.
Vejetaryenlikte de doğru besin seçimi önemlidir. Çünkü etten uzak durulması demek protein açısından zengin gıdalara yönelmek gerektiği anlamına gelmektedir. Tofu, mercimek, nohut gibi bitkisel kaynaklardan protein alınması önemlidir. Ayrıca omega-3 yağ asitleri bakımından zengin olan keten tohumu veya chia tohumu gibi yiyecekleri de tüketmek faydalı olacaktır.
14.04.2024 11:39 tarihinde Kadir Akın tarafından yazıldı.