Şekerin Vücuda Etkileri Nelerdir? Alternatif Tatlandırıcılar Hangileridir?
Günümüzde şeker tüketimi oldukça yaygın bir hale gelmiştir. Özellikle işlenmiş gıdalardaki şeker oranı son yıllarda artmış ve bu da pek çok sağlık sorununa yol açmaktadır. Şekerin vücudumuza olan etkilerini anlamak ve alternatif tatlandırıcıları keşfetmek önemlidir.
Şekerin vücuda olan etkilerini incelemek için öncelikle şekerin ne olduğunu bilmek gerekmektedir. Şeker, genellikle beyaz renkte olan ve tatlandırıcı olarak kullanılan bir maddedir. Çoğunlukla sakkaroz adı verilen bileşikten oluşur ve bu bileşik früktoz ve glikozu içerir.
Şekerin vücuda etkileri incelendiğinde ilk olarak enerji kaynağı olduğunu söyleyebiliriz. Şeker, hızlı bir şekilde kana karışarak enerji sağlar. Ancak bu enerji aniden yükselir ve hızlı bir şekilde düşer. Bu durum kan şekerinin dalgalanmasına neden olur ve insanda halsizlik, yorgunluk gibi belirtiler görülür.
Ayrıca şekerin aşırı tüketimi obeziteye yol açabilir. Şeker, fazla enerji alımına neden olur ve bu da kilo artışına sebep olur. Özellikle işlenmiş gıdalardaki şeker oranının yüksek olması obezite vakalarının artmasına neden olmaktadır.
Şekerin tüketimi aynı zamanda diş sağlığını da olumsuz etkiler. Şeker, ağızda bulunan bakteriler tarafından fermente edilerek asit üretimine neden olur. Bu asitler diş minesini çözebilir ve çürüklere yol açabilir.
Bunların yanı sıra şekerin aşırı tüketimi diyabet riskini artırabilir. Şeker, pankreasın insülin hormonunu salgılamasını teşvik eder. Sürekli olarak yüksek miktarda şeker tüketimi pankreasın aşırı çalışmasına neden olabilir ve zamanla insülin direncine yol açabilir.
Tüm bu zararlı etkilere rağmen, tamamen şekeri hayatımızdan çıkarmak mümkün değildir. Ancak alternatif tatlandırıcıları kullanarak şeker tüketimini azaltmak mümkündür.
Alternatif tatlandırıcılar arasında en yaygın kullanılanlar stevia, sukraloz, aspartam ve sakarin olarak sayılabilir.
Stevia bitkisinden elde edilen bir doğal tatlandırıcıdır. Kalori içermemesi ve kan şekeri seviyelerini etkilememesi nedeniyle tercih edilmektedir. Ayrıca stevia bitkisi antioksidan özelliklere sahiptir ve bazı çalışmalara göre kan basıncını düzenleyici etkilere de sahip olabilir.
Sukraloz ise yapay bir tatlandırıcıdır ve 600 kat daha tatlıdır. Sukralozun kalori içermemesi nedeniyle genellikle kilo verme programları için tercih edilir. Ayrıca sukralozun ısıya dayanıklı olduğu için pişirme işlemlerinde de kullanılabilir.
Aspartam da yapay bir tatlandırıcıdır ve 200 kat daha tatlıdır. Aspartamın kalorisi yoktur ancak fenilalanin adında bir amino asit içerdiği için fenilketonüri hastalarının dikkatli kullanması gerekmektedir.
Son olarak sakarin de yapay bir tatlandırıcıdır ancak tadında metalik bir tat bırakabilir. Sakarinin kalorisi yoktur ancak bazı çalışmalara göre kanserojen etkilere sahip olabileceği belirtilmektedir.
Alternatif tatlandırıcılar arasında seçim yaparken kişisel tercihlere göre hareket etmek önemlidir. Herkesin vücut yapısı farklı olduğu için herhangi bir yan etki görülmesi durumunda mutlaka uzmana başvurulmalıdır.
03.05.2024 20:00 tarihinde Kaya Mehmet Madenci tarafından yazıldı.