Şeker, genellikle besinlerimize tat katmak için kullanılan ve vücudumuzda enerji kaynağı olarak işlev gören bir maddedir. Ancak, fazla şeker tüketiminin sağlık üzerinde olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir. Bu nedenle, bazı insanlar şeker yerine alternatif tatlandırıcılar kullanmayı tercih etmektedir. Peki, şeker yerine alternatif tatlandırıcılar kullanmak zararlı mıdır?
Alternatif tatlandırıcılar, şeker yerine kullanılan ve düşük kalorili veya kalorisiz olan kimyasal maddelerdir. Bu tatlandırıcılar genellikle diyet ürünlerde, gazlı içeceklerde, şekerlemelerde ve çeşitli hazır gıdalarda bulunur. Alternatif tatlandırıcıların kullanılmasının temel amacı, şeker tüketimini azaltmak ve kilo kontrolünü sağlamaktır.
Birçok farklı alternatif tatlandırıcı bulunmaktadır. Bunlardan en yaygın olanları şunlardır:
1. Aspartam: Düşük kalorili bir tatlandırıcı olan aspartam, çoğu diyet içecekte ve diyet şekerlemelerde bulunur. Yüksek sıcaklıklarda bozulabilen bir yapısı olduğu için pişirme için uygun değildir.
2. Sükraloz: Sükraloz da düşük kalorili bir tatlandırıcıdır ve genellikle Splenda markasıyla bilinir. Sıcak ve soğuk içeceklerde, pişmiş yiyeceklerde ve çeşitli gıdalarda kullanılabilir.
3. Stevia: Stevia bitkisinden elde edilen bir doğal tatlandırıcıdır. Hem toz hem de sıvı formda bulunur. Şeker gibi davranan bir tadı vardır ve genellikle diyet ürünlerinde kullanılır.
4. Sakarin: Sakarin, çok düşük kalorili bir tatlandırıcıdır ve genellikle Sweet'N Low markasıyla bilinir. Sıcak içeceklerde ve pişmiş yiyeceklerde kullanılabilir.
Alternatif tatlandırıcıların zararlı olduğunu iddia eden bazı görüşler bulunmaktadır. İnsanların bunları tüketmesinin bazı sağlık sorunlarına yol açabileceği öne sürülürken, diğerleri ise bu endişelerin gereksiz olduğunu savunmaktadır.
Alternatif tatlandırıcıların zararlı olduğunu düşünenler arasında obezite riskinin artması, diyabet geliştirme riskinin yükselmesi, bağırsak mikrobiyotasının bozulması ve kanser riskinin artması gibi endişeler bulunmaktadır.
Ancak yapılan araştırmaların çoğu bu endişeleri destekleyecek yeterli kanıt sunmamıştır. Örneğin, Amerikan Kalp Derneği tarafından yapılan bir incelemede, 0-6 yaş arasındaki çocukların aspartam tüketimi ile kanser arasında bir ilişki bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer bir araştırmada ise sükraloz tüketimi ile insülin direnci veya diyabet arasında bir ilişki bulunmadığı gösterilmiştir. Ayrıca stevia'nın da güvenli olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur.
Alternatif tatlandırıcıların güvenli olduğunu savunanlara göre ise bu maddelerin düşük kalori içermesi nedeniyle kilo kontrolünde etkili oldukları belirtilmektedir. Şeker yerine bu tatlandırıcıları tercih etmenin obezite riskini azaltabileceği düşünülür.
Ayrıca diyabet hastalarının da alternatif tatlandırıcıları tercih etmesi önerilmektedir çünkü bu maddeler kan şekeri seviyesini etkilemezler. Bu da diyabet hastalarının daha rahat bir şekilde glikoz kontrolünü sağlayabilmelerine yardımcı olur.
26.03.2024 03:00 tarihinde Yasemin Kaya Serezli tarafından yazıldı.