Şeker hastalığı, günümüzde giderek artan bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Toplumda yaygın olarak bilinen adıyla diyabet, vücutta insülin hormonunun yeterince üretilememesi veya kullanılamaması sonucu ortaya çıkan bir metabolik bozukluktur. Bu durum da kandaki şeker seviyesinin yükselmesine ve uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Şeker hastalığı için doğru beslenme planının önemi büyük bir öneme sahiptir. Çünkü doğru beslenme, kan şekeri seviyelerini kontrol altına alarak hastalığın ilerlemesini önleyebilir ve komplikasyon riskini azaltabilir. Bu nedenle, diyabetli bireylerin sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri için beslenmelerine dikkat etmeleri gerekmektedir.
Diyabetli bireylerin beslenme planlarında dikkate almaları gereken bazı temel prensipler bulunmaktadır. Bunlardan ilki, düzenli ve dengeli bir beslenme programına uygun olarak beslenmektir. Bu programda, karbonhidrat, protein ve yağ alımı dengeli bir şekilde dağıtılmalıdır. Karbonhidratlar, kan şekerini hızla yükselten basit şekerler yerine kompleks şekerlerden (tam tahıl ürünleri, sebzeler) alınmalıdır.
Ayrıca, lifli gıdaların tüketimi de önemlidir. Lifli gıdalar sindirim sistemini düzenleyerek kan şekerinin daha yavaş yükselmesine yardımcı olurlar. Bu nedenle diyabetli bireylerin sebze, meyve, tam tahıl ürünleri gibi lifli gıdaları düzenli olarak tüketmeleri önerilir.
Beslenme programında yağların da dengeli bir şekilde yer alması gerekmektedir. Özellikle doymuş yağların (kızartma yağları, trans yağlar) tüketimi sınırlanmalı ve yerine doymamış yağlara (zeytinyağı, avokado yağı) ağırlık verilmelidir. Doymamış yağlar kalp sağlığını korurken aynı zamanda kan şekerinin kontrol altında tutulmasına da yardımcı olur.
Protein alımının ise diyabetli bireyler için önemi büyüktür. Proteinler enerjiye dönüşmeden önce uzun süre tokluk hissi sağladığından dolayı kan şekerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olurlar. Ancak protein kaynakları arasında kırmızı et ve işlenmiş et ürünleri yerine balık, tavuk gibi daha sağlıklı protein kaynakları tercih edilmelidir.
Diyabetli bireylerin beslenme planlarında porsiyon kontrolü de oldukça önemlidir. Yemeklerdeki porsiyon miktarlarına dikkat edilmeli ve gerektiği kadar yenmelidir. Aşırı yemek yeme veya açlık hissiyle çok az yemek yeme durumları kan şekerinin istikrarını bozabilir ve kilo kontrolünü zorlaştırabilir.
Diyabetli bireylerin ayrıca düzenli olarak öğün yapması da önemlidir. Günde 3 ana öğün yanında 2-3 ara öğün yapmak kan şekeri seviyesinin dalgalanmasını engeller ve tokluk hissini artırır. Ara öğünlerde az miktarda atıştırmalık tüketilebilir ancak bu atıştırmalıkların sağlıklı olduğuna dikkat edilmelidir.
Şeker hastalarının aynı zamanda alkolden uzak durması da önemlidir. Alkol kan şekeri seviyesini aniden artırabildiği gibi hipoglisemi riskini de artırabilir. Bu nedenle alkollü içeceklerden mümkün olduğunca uzak durulmalı veya sınırlı miktarda tüketilmelidir.
Son olarak, diyabetli bireylerin su tüketimine de özen göstermeleri gerekmektedir. Su vücuttaki toksinleri atmanın yanında susuzluğu gidererek metabolizmayı düzenlemeye yardım eder ve kan şekerinin kontrol altında tutulmasına katkısı vardır.
Şeker hastalığı için doğru beslenme planının önemi oldukça büyük bir öneme sahiptir. Bu plana uygun olarak beslenmek hem hastalığın ilerlemesini engeller hem de komplikasyon riskini azaltır. Diyabetli bireylerin sağlıkları için doğru beslenme alışkanlıkları kazanmalarının yanında düzenli egzersiz yapmalarının da büyük faydalar getirdiği unutulmamalıdır.
13.08.2024 03:00 tarihinde Ebru Taşkın tarafından yazıldı.