Son yıllarda sağlıklı beslenme trendleri arasında önemli bir yer edinen Paleo diyeti, insanların vahşi atalarının beslenme alışkanlıklarını taklit etmeyi amaçlamaktadır. Bu diyetin temel prensibi, modern tarımın ve işlenmiş gıdaların ortaya çıkmasından önceki döneme geri dönerek daha doğal ve sağlıklı bir beslenme düzeni benimsemektir. Peki, Paleo diyetiyle gerçekten daha sağlıklı olabilir miyiz? Bu konuyu detaylı bir şekilde inceleyelim.
Paleo diyetinin temel amacı, insanoğlunun evrim sürecindeki beslenme alışkanlıklarını yansıtmaktır. Bu diyetin savunucuları, tüketilen gıdaların avcı-toplayıcı dönemdeki gibi olması gerektiğini iddia ederler. Yani, et, balık, tavuk, sebze, meyve, fındık ve tohumlar gibi doğal besinleri tercih ederken, tahıl ürünleri, şekerli gıdalar, işlenmiş gıdalar ve süt ürünlerinden uzak durulması gerektiğini savunurlar.
Paleo diyetine göre modern tarım yöntemleriyle yetişen tahıl ürünleri ve işlenmiş gıdaların vücut için zararlı olduğu düşünülür. Tahıl ürünlerinde bulunan gluten ve antinutrientlerin sindirim sistemine zarar verebildiği bilinmektedir. Aynı şekilde şekerli gıdalar da obezite ve diyabet gibi kronik hastalıklara yol açabilir. Bu nedenle Paleo diyetiyle bu zararlı gıdalardan uzak durarak daha sağlıklı olabileceğimiz düşünülür.
Paleo diyetinin bir diğer temel prensibi ise protein ağırlıklı bir beslenme düzenidir. Vahşi atalarımızın avladığı hayvanların etlerini tüketerek protein ihtiyacını karşılamış olmaları düşünülür. Protein açısından zengin olan etlerin kas yapımına katkısı olduğu bilinmektedir. Ayrıca protein tokluk hissi verdiği için kilo kontrolünde de yardımcı olabilir.
Ancak Paleo diyetinin bazı eleştirilere de maruz kaldığını belirtmek gerekir. Öncelikle bu diyetin tam olarak vahşi atalarımızın beslenme alışkanlıklarını taklit etmediği söylenebilir. Çünkü o dönemdeki insanlar günlük hayatta karşılaştığımız kadar çeşitli gıdalara ulaşamazlardı. Ayrıca bugünkü modern yaşam koşullarıyla o dönemin koşullarını tam olarak karşılaştırmanın doğru olmadığını da belirtmek gerekmektedir.
Bunun yanında Paleo diyetinin bazen tek taraflı bir beslenme planına yol açabileceği de eleştiriler arasındadır. Süt ürünleri gibi önemli besin kaynaklarından uzak durulması, kalsiyum eksikliği riskini artırabilir. Ayrıca tam tahıl ürünlerinden uzak durulduğunda lif alımının azalması da sindirim sorunlarına yol açabilir.
Her ne kadar Paleo diyetinin bazı eleştirilere maruz kaldığı söylense de, bu diyete uygun beslenen kişilerde bazı olumlu etkiler gözlenebilir. Örneğin kilo kontrolünde başarı sağlaması ve kan şekeri seviyesini dengelemesi gibi avantajları vardır.
Paleo diyetinin sağlık üzerindeki etkilerini inceleyen bazı araştırmalar da bulunmaktadır. Bir çalışma, Paleo diyetinin diyabet hastalarında kan şekeri kontrolünde olumlu etkiler gösterdiğini ortaya koymuştur. Başka bir araştırma ise bu diyete uygun beslenen kişilerde kalp-damar hastalıkları riskinin azaldığını göstermiştir.
09.12.2023 12:13 tarihinde Sevgi Özgül Kartal tarafından yazıldı.