Gluten, buğday ve diğer tahıllarda bulunan bir protein grubudur. Çoğu insan için gluten tüketimi sorunsuzdur, ancak bazı insanlar gluten intoleransı veya hassasiyeti yaşayabilir. Gluten hassasiyeti, sindirim sistemindeki bir reaksiyon sonucu ortaya çıkan bir durumdur ve bazı semptomlara neden olabilir.
Gluten hassasiyetinin nedenleri tam olarak anlaşılamamış olsa da, genetik ve çevresel faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Bazı araştırmalar, gluten hassasiyetinin bağırsak permeabilitesi adı verilen bir durumdan kaynaklanabileceğini göstermektedir. Bağırsak permeabilitesi, bağırsaklardaki hücrelerin normalden daha geçirgen hale gelmesi durumudur. Bu durumda, yiyeceklerin sindirim sistemi içine geçmesine izin verilmezken, bağırsaktan kan dolaşımına geçmesine izin verilir. Gluten hassasiyeti olan kişilerde bu durumun daha yaygın olduğu düşünülmektedir.
Gluten hassasiyeti olan kişiler genellikle çeşitli semptomlar yaşarlar. En yaygın semptomlar arasında karın ağrısı, şişkinlik, gaz, ishal veya kabızlık yer alır. Ayrıca baş ağrısı, yorgunluk, cilt problemleri ve kilo kaybı gibi belirtiler de görülebilir. Bu semptomlar kişiden kişiye değişebilir ve bazen diğer sindirim bozukluklarıyla karıştırılabilir.
Gluten hassasiyetinin teşhisi zor olabilir çünkü belirtileri diğer sindirim bozukluklarına benzeyebilir. Ancak doğru teşhis için bir doktora danışmak önemlidir. Doktorlar genellikle kan testleri veya dışkı örnekleri kullanarak gluten hassasiyetini teşhis ederler. Bu testlerin sonuçlarına dayanarak bir doktor gluten içeren gıdalardan kaçınmanızı önererek gluten free diyetine başlamanız gerektiğini söyleyebilir.
Gluten free diyeti, gluten içeren gıdalardan kaçınmayı içerir. Bu diyeti takip etmek zorlu olabilir çünkü gluten pek çok yaygın gıdada bulunur. Ekmek, makarna, bisküvi ve kek gibi unlu mamuller gluten içerebilirken; bira ve malt içeren içeceklerde de gluten bulunabilir. Ayrıca bazı soslar, salata sosları ve hazır yemeklerde de gizli gluten bulunabilir.
Ancak gluten free diyetinin birçok faydası vardır. İlk olarak, gluten intoleransına sahip olan kişilerin semptomlarının azalmasına yardımcı olabilir. Gluten içeren gıdalar tükettiğinde yaşadıkları rahatsızlık hissi azalır ve sindirim sistemleri daha rahat çalışmaya başlar. Bu da karın ağrısı ve şişkinlik gibi semptomların azalmasına yol açar.
Ayrıca gluten free diyeti, bazen kilo kaybını destekleyebilir. Gluten intoleransına sahip kişilerin vücutlarındaki inflamasyon seviyeleri yüksek olabilir ve bu da kilo alımına neden olabilir. Gluten free diyeti uygulayan kişiler genellikle daha sağlıklı beslenme tercihinde bulunurlar ve bu da kilo kaybını destekleyebilir.
Gluten free diyetinin başka bir faydası da enerji seviyelerini artırmasıdır. Gluten intoleransına sahip olan kişiler genellikle yorgun hissedebilirler çünkü vücutları sindirim sisteminden kaynaklanan stresle uğraşmaktadır. Gluten free diyeti uygulayan kişiler enerjik hissedebilirler çünkü vücutları daha iyi çalışır.
Son olarak, gluten free diyetinin bağırsak sağlığını iyileştirebileceği düşünülmektedir. Gluten intoleransına sahip olan kişilerin bağırsak permeabilitesi daha yüksek olabilir ve bu durumda zararlı maddelerin kan dolaşımına geçmesine izin verilebilir. Gluten free diyeti uygulayan kişilerin bağırsak sağlıkları iyileştirildiği için bu risk azalır.
01.07.2024 10:00 tarihinde Ahmet Selim Özsoy tarafından yazıldı.