Akdeniz diyeti, Akdeniz bölgesine özgü olan ve sağlıklı bir yaşam tarzını destekleyen bir beslenme modelidir. Bu diyet, kalp hastalığı, diyabet, obezite gibi birçok kronik hastalığın riskini azaltmaya yardımcı olmakla birlikte uzun ömür ve genel sağlık üzerinde de olumlu etkileri olduğu bilinmektedir.
Akdeniz diyetinin temeli, meyve, sebze, tahıl, baklagiller ve zeytinyağı gibi bitkisel kaynaklı gıdalardır. Aynı zamanda balık, deniz ürünleri ve az miktarda tavuk gibi hayvansal proteinleri içermektedir. İşlenmiş gıdaların tüketimi ise sınırlanmalıdır.
Bu diyetin en önemli özelliklerinden biri düşük doymuş yağ ve trans yağ içermesidir. Bunun yerine tekli doymamış yağlar açısından zengin olan zeytinyağı tercih edilmelidir. Zeytinyağındaki oleik asit ve antioksidanlar sayesinde kalp sağlığını desteklerken aynı zamanda inflamasyonu azaltır.
Akdeniz diyeti ayrıca bol miktarda meyve ve sebze tüketimini teşvik eder. Bu besinler lif açısından zengindir ve sindirim sistemini düzenlerken tokluk hissi sağlar. Meyveler ve sebzeler aynı zamanda antioksidanlar açısından da zengindir, bu da vücudun serbest radikallerle mücadele etmesine yardımcı olur.
Diğer bir önemli bileşen ise balık ve deniz ürünleridir. Balık omega-3 yağ asitleri açısından zengindir ve kalp sağlığını korurken beyin fonksiyonunu destekler. Ayrıca balık tüketimi depresyon riskini azaltabilir.
Akdeniz diyetinde yer alan diğer önemli besin grupları arasında tam tahıllar ve baklagiller yer alır. Tam tahıl tüketimi kan şekeri kontrolünü sağlarken enerji düzeylerini dengede tutar. Baklagiller ise protein, lif ve demir gibi önemli besin maddelerini içerir.
Akdeniz diyetinin faydalarına gelince, birçok araştırma bu diyetin kalp hastalığı riskini azalttığını göstermiştir. Düşük doymuş yağ içeriği sayesinde kolesterol düzeyleri düşerken kan basıncını kontrol altında tutar. Bu da kalp-damar sistemi için büyük bir avantajdır.
Ayrıca Akdeniz diyeti diyabet riskini azaltmada da etkilidir. Lif açısından zengin olan bu diyet kan şekerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur. Aynı zamanda kilo kontrolünde de etkilidir. Yüksek lif içeriği sayesinde tokluk hissi sağlar ve aşırı yeme eğilimini azaltır.
Akdeniz diyetinin kanser riskini azalttığı da gösterilmiştir. Bol miktarda meyve, sebze ve antioksidan içermesi kansere yol açabilecek serbest radikallerle savaşmaya yardımcı olur. Özellikle kolorektal kanser riskini azaltıcı etkisi bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
Ayrıca bu diyetin Alzheimer hastalığına karşı koruyucu olduğu da belirlenmiştir. Zeytinyağındaki antioksidanlar beyin sağlığını desteklerken omega-3 yağ asitleri beyin fonksiyonunu korumaya yardımcı olur.
12.12.2023 09:26 tarihinde Sinem Yılmaz tarafından yazıldı.