Laktoz intoleransı, laktoz adı verilen süt şekeri sindirimini sağlayan enzim olan laktazın eksikliği sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Laktoz intoleransı olan bireyler, süt ve süt ürünleri tüketildiğinde karın ağrısı, gaz, şişkinlik, ishal gibi sindirim sorunları yaşayabilirler. Bu nedenle laktozsuz diyetler, laktoz intoleransı olan kişiler için gereklidir.
Laktoz intoleransı, genellikle yaşa bağlı olarak ortaya çıkar. Bebeklerde doğuştan gelen bir durum olabilirken, yetişkinlerde de bazen görülebilir. Bebeklerde laktoz intoleransı genellikle anne sütüne karşı duyarlılıkla ilişkilidir. Bu durumda bebeğin mide-bağırsak sistemi laktaz enzimini yeterince üretemez ve anne sütündeki laktozu sindiremez. Bu nedenle bebeklere laktozsuz formül mama önerilebilir.
Yetişkinlerde ise laktoz intoleransı genellikle yaşla birlikte artar. Vücudumuz laktaz enzimini üreten genleri etkileyen çeşitli faktörler nedeniyle zaman içinde azaltabilir. Böylece yetişkinlik döneminde laktoz intoleransı belirtileri ortaya çıkabilir. Özellikle Asya, Afrika ve Güney Amerika kökenli insanlar arasında daha yaygındır.
Laktozsuz diyetler, laktoz intoleransı olan bireylerin yaşam kalitesini arttırmak için önemlidir. Bu diyetlerde laktoz içeren yiyecekler ve içeceklerden kaçınılır veya azaltılır. Bunlar arasında süt, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri bulunur. Bunun yerine laktozsuz alternatifleri tercih edilir.
Laktozsuz süt ve süt ürünleri, normal sütten farklı olarak işlenmiş ve laktaz enzimi eklenmiştir. Bu sayede laktozu sindirmek için vücut tarafından gereken enzim sağlanmış olur. Laktozsuz alternatifler arasında badem sütü, soya sütü, pirinç sütü gibi bitkisel bazlı içecekler de bulunur.
Laktozsuz diyetlere geçmek için öncelikle bir doktora danışmak önemlidir. Doktorunuz size uygun bir tanı koymadan ve diğer sindirim bozukluklarını dışlamadan kendiliğinden bu diyeti uygulamamanız gerektiğini unutmayın. Ayrıca bir beslenme uzmanının rehberliği ile değişiklikleri yapmak daha iyidir.
Laktozsuz diyetlere geçildiğinde dikkate alınması gereken bazı noktalar vardır. Öncelikle günlük kalsiyum ihtiyacını karşılamak önemlidir. Süt ve süt ürünleri temel kalsiyum kaynaklarıdır, bu nedenle başka kalsiyum kaynaklarına yönelmek gerekebilir. Bunlar arasında yeşil yapraklı sebzeler (brokoli, ıspanak), badem gibi kuruyemişler ve bazı balıklar (somon) bulunur.
Ayrıca probiyotik takviyeler de düşünülebilir. Laktozsuz diyetlere geçişte bağırsak florasını dengelemek için probiyotik destek kullanmak faydalı olabilir. Probiyotik takviyeler bağırsak sağlığını koruyarak sindirim sorunlarını hafifletebilir.
Laktozsuz diyetlere geçmek isteyen bireyler ayrıca paketlenmiş gıdaların etiketlerini dikkatlice okumalıdır. Bazı gizli kaynaklarla karşılaşılabilir; bunlar arasında hazır soslar, cipsler veya ekmek gibi ürünler bulunabilir.
15.03.2024 06:13 tarihinde Mustafa Kaya tarafından yazıldı.