Son yıllarda popülerliği artan ketojenik diyet, düşük karbonhidratlı, yüksek yağlı bir beslenme programıdır. Bu diyette vücut enerji sağlamak için glikoz yerine ketonları kullanır. Ketojenik diyetin temel amacı, vücudu ketozis adı verilen bir duruma sokarak yağ yakımını hızlandırmaktır.
Ketojenik diyetin nasıl yapıldığına geçmeden önce, bu beslenme şeklinin nasıl çalıştığını anlamak önemlidir. Normalde vücut enerji sağlamak için karbonhidratları kullanır çünkü glikoz en kolay erişilebilen enerji kaynağıdır. Ancak ketojenik diyetle karbonhidrat tüketimi sınırlandırılırken, yağ ve protein alımı arttırılır.
Bu diyetle karbonhidrat alımı minimuma indirildiği için vücut enerji kaynağı olarak yağları kullanmaya başlar. Yağ metabolizması artar ve karaciğerde keton cisimcikleri üretilir. Bu ketonlar beyne ve vücuda enerji sağlamak için kullanılır. Dolayısıyla ketojenik diyet, vücudun kendini yağ yakmaya yönlendirdiği bir beslenme şeklidir.
Peki ketojenik diyet nasıl yapılır? Bu diyete başlamadan önce bir uzmana danışmak önemlidir çünkü herkesin metabolizması farklı çalışabilir. Genel olarak ketojenik diyetin bileşenleri şunlardır:
1. Düşük Karbonhidrat Alımı: Günlük karbonhidrat alımı 20-50 gram arasında olmalıdır. Bu miktar kişiye göre değişebilir ancak genel olarak düşük seviyelerde tutulmalıdır.
2. Orta Seviye Protein Alımı: Protein alımının dengeli olması önemlidir çünkü fazla protein tüketimi de vücutta glikoza dönüşebilir. Günlük protein alımının %20-25 arasında olması önerilir.
3. Yüksek Yağ Alımı: Yağlar ana enerji kaynağı olduğu için bu diyette yeterli miktarda yağ tüketmek önemlidir. Sağlıklı yağlar tercih edilmeli ve günlük kalori ihtiyacının %70-75'i yağlardan karşılanmalıdır.
Ketojenik diyetin faydalarına gelince, birçok kişi bu beslenme şeklini kilo vermek için tercih etmektedir. Çünkü düşük karbonhidrat alımı nedeniyle vücut hızla yağ yakmaya başlar ve kilo kaybını destekler.
Ayrıca ketojenik diyet, kan şekeri seviyelerini dengelemeye yardımcı olur ve insülin direncini azaltabilir. Bu da diyabet riskini azaltabilir ve kan şekerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olabilir.
Ketojenik diyet aynı zamanda konsantrasyonu artırabilir ve beyin fonksiyonunu destekleyebilir. Beynin ana enerji kaynağı glikozdur ancak ketonlar da beyin tarafından kullanılabilir. Dolayısıyla ketozis durumu beynin daha iyi çalışmasına katkıda bulunabilir.
Bunların yanında ketojenik diyet epilepsi tedavisinde de kullanılır. Özellikle çocuklarda sıklıkla uygulanır ve nöbet sıklığını azaltmada etkili olduğu gözlemlenmiştir.
Ancak ketojenik diyet bazen yan etkilere yol açabilir. Baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı gibi semptomlar görülebilir çünkü vücut karbonhidrat eksikliği nedeniyle adaptasyon sürecinden geçerken zorlanabilir. Bunun yanında kabızlık da yaygın bir yan etkidir çünkü lif alımının azalmasıyla bağırsak hareketleri yavaşlayabilir.
07.01.2024 23:00 tarihinde Esra Demir tarafından yazıldı.