Son zamanlarda popülerlik kazanan ketojenik diyet, düşük karbonhidratlı ve yüksek yağlı bir beslenme planıdır. Bu diyetin amacı, vücudun enerji kaynağı olarak geleneksel olarak kullanılan karbonhidratları yerine yağları kullanmasını sağlamaktır. Ketojenik diyet, ketoz adı verilen bir metabolik durumu tetikleyerek vücudun yağ yakmasını hedefler.
Ketojenik diyetin temeli, karbonhidrat tüketimini sınırlamak ve yağ alımını arttırmaktır. Bu diyetle birlikte vücut, karbonhidratlardan yoksun kalır ve enerji üretmek için yağları kullanmaya başlar. Karbonhidrat tüketimi kısıtlandığından, vücut glikoz üretemez ve bunun yerine keton cisimleri üretir. Keton cisimleri, enerji kaynağı olarak kullanılır ve ketozis adı verilen bu durumda vücut yağ yakmaya başlar.
Ketojenik diyetin uygulanması oldukça katı bir şekilde yapılmalıdır. Genellikle günlük kalori alımının yüzde 70-75'i yağlardan, yüzde 20-25'i proteinlerden ve yüzde 5-10'u karbonhidratlardan gelmelidir. Bu diyetin belirli kuralları vardır ve doğru oranda makro besinleri içermesi önemlidir.
Ketojenik diyete geçiş aşamasında bazı yan etkiler görülebilir. Bunlar arasında baş ağrısı, halsizlik, mide bulantısı ve kabızlık yer alabilir. Vücudun ketozise alışması birkaç gün sürebilir ve bu süre zarfında kişi kendini yorgun hissedebilir. Ancak bu yan etkiler genellikle kısa süreli olup zamanla azalır.
Ketojenik diyetin faydalarından biri kilo verme sürecini hızlandırmasıdır. Karbonhidratların kısıtlanması nedeniyle vücut enerji için daha çok yağ yakar ve kilo kaybı hızlanır. Ayrıca ketojenik diyetin açlık hissini azalttığı ve tokluk hissini arttırdığı da bilinmektedir.
Ketojenik diyetin birçok sağlık faydası da bulunmaktadır. Özellikle epilepsi hastalarında nöbet sıklığını azaltıcı etkisi kanıtlanmıştır. Ayrıca ketojenik diyetin diyabet kontrolünde yardımcı olduğu, insülin direncini azalttığı ve kan şekerini dengelediği gösterilmiştir. Bunun yanında ketojenik diyetin Alzheimer hastalığının ilerlemesini yavaşlatabileceği üzerinde de çalışmalar yapılmaktadır.
Ketojenik diyet uygulanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Öncelikle protein alımının kontrol altında tutulması önemlidir çünkü fazla protein tüketimi ketozise engel olabilir. Ayrıca lifli besinlerin tüketimi de önemlidir çünkü düşük karbonhidratlı bir diyette kabızlık sorunu yaşanabilir.
Ketojenik diyet uygulanacaksa öncelikle bir uzmana danışmak önemlidir çünkü herkesin metabolizması farklıdır ve bu diyete uygunluğu değerlendirilmelidir. Diyabet veya böbrek rahatsızlığı gibi bazı durumlarda ketojenik diyet uygun olmayabilir.
25.11.2023 02:26 tarihinde Emirhan Yıldırım tarafından yazıldı.