Son yıllarda popülerliği artan ketojenik diyet, düşük karbonhidrat ve yüksek yağ tüketimi prensiplerine dayanan bir beslenme tarzıdır. Bu diyetin amacı, vücudun enerji kaynağı olarak normalde tercih ettiği karbonhidratlar yerine yağları kullanmasını sağlamaktır. Peki, ketojenik diyet nedir? Nasıl uygulanır? Avantajları ve dezavantajları nelerdir? Gelin hep birlikte inceleyelim.
Ketojenik diyetin temel prensibi, vücudu ketozis adı verilen bir duruma sokmaktır. Ketozis, vücudun enerji ihtiyacını karşılamak için glikoz yerine yağları kullanmaya başladığı bir metabolik durumdur. Normalde, vücut aldığımız karbonhidratları parçalayarak glikoza dönüştürür ve bu glikozu enerji olarak kullanır. Ancak ketojenik diyette, karbonhidrat alımı kısıtlandığı için vücut alternatif bir enerji kaynağı arayışına girer ve yağları kullanmaya başlar.
Bu diyeti uygulayan kişilerin günlük kalori alımının %70-75'i yağlardan, %20-25'i proteinlerden ve %5-10'u ise karbonhidratlardan gelir. Karbonhidratların bu kadar kısıtlanması, vücudun ketozis durumuna girmesini sağlar. Vücut, yağları parçalayarak keton adı verilen moleküller üretir ve bu ketonlar enerji olarak kullanılır.
Ketojenik diyetin avantajlarından biri kilo kaybına yardımcı olmasıdır. Yüksek yağ tüketimi sayesinde tokluk hissi artar ve daha az kalori alınır. Ayrıca ketonların da iştahı baskıladığı düşünülür. Bu sayede kilo vermek daha kolay hale gelir.
Diyabet hastalarının da ketojenik diyete ilgi göstermesinin sebeplerinden biri kan şekerini kontrol altında tutabilmesidir. Karbonhidrat alımının kısıtlanmasıyla kan şekerindeki dalgalanmaların önlenmesi mümkün olur. Bu da diyabet hastalarının insülin ihtiyacını azaltabilir.
Ketojenik diyetin bir diğer avantajı da beyin sağlığına katkıda bulunmasıdır. Ketozis durumunda beyin yakıt olarak ketonları kullanır ve bunun sonucunda bilişsel fonksiyonlar artar. Bazı çalışmalar, Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıkların tedavisinde ketojenik diyetin faydalı olabileceğini göstermiştir.
Ancak ketojenik diyette bazı dezavantajlar da bulunmaktadır. Öncelikle bu diyeti uygularken dikkatli olmak gerekmektedir çünkü vücut için gerekli olan bazı vitaminler ve mineraller yetersiz alınabilir. Bunun yanında kabızlık gibi sindirim sorunları yaşanabilir.
Ayrıca ketojenik diyet uzun süreli uygulanması zor bir beslenme şeklidir. Çünkü insanlar genellikle karbonhidratlara dayalı beslenmeye alışkındır ve bu beslenme tarzından hızla uzaklaşmak zorlayıcı olabilir. Ayrıca sporcular için de ketojenik diyet uygun olmayabilir çünkü yeterli enerji sağlamada zorluk yaşayabilirler.
11.01.2024 18:26 tarihinde Ahmet Selim Özsoy tarafından yazıldı.