Karbonhidratlar, vücudumuzun enerji kaynağıdır ve özellikle sporcular için önemli bir besin grubunu oluştururlar. Ancak son yıllarda düşük karbonhidrat diyetleri popülerlik kazanmıştır. Bu diyetlerde karbonhidrat tüketimi azaltılırken protein ve yağ tüketimi artırılır. Peki, karbonhidrat tüketimi azaltılırsa vücut nasıl etkilenir? Bu konuyu detaylı bir şekilde ele alalım.
Diyetisyenler genellikle günlük kalori alımının yaklaşık %45-65'inin karbonhidratlardan gelmesini önerirler. Karbonhidratlar, vücuda enerji sağlamak için gerekli olan glukozu sağlarlar. Glukoz, beyin fonksiyonları gibi hayati işlevler için önemlidir. Ayrıca kasların çalışması ve egzersiz sırasında enerji sağlamak için de glukoz kullanılır.
Düşük karbonhidrat diyetleri ise genellikle günlük kalori alımının %10-30'unun karbonhidratlardan gelmesini önerirler. Bu diyetlerde daha çok protein ve yağ tüketimi teşvik edilir. Düşük karbonhidrat diyetleriyle beraber kilo vermek, insülin direncini iyileştirmek, kan şekerini düzenlemek ve bazı sağlık sorunlarını kontrol altına almak amaçlanır.
Ancak düşük karbonhidrat diyetleri uzun süreli uygulandığında bazı olumsuz etkiler ortaya çıkabilir. İlk olarak, vücut enerji kaynağı olarak kullanabileceği glukozu bulamazsa alternatif bir enerji kaynağına yönelir. Bu durumda yağlar keton cisimcikleri üretmek için kullanılır. Keton cisimcikleri normalde açlık durumunda üretilen ve enerji sağlayan bileşiklerdir. Düşük karbonhidrat diyeti yapan kişilerde bu keton cisimciklerinin seviyeleri artar ve bu da ketonemi adı verilen bir duruma yol açabilir.
Ketonemi durumu, bazı insanlarda baş ağrısı, halsizlik, mide bulantısı ve kötü nefes gibi belirtilere neden olabilir. Ayrıca uzun süreli düşük karbonhidrat diyeti uygulamak böbrek taşı riskini artırabilir ve kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilir.
Düşük karbonhidrat diyetleri ayrıca lif alımını da azaltır çünkü lif genellikle meyve, sebze ve tam tahıl ürünlerinde bulunur. Lif, sindirim sistemine yardımcı olarak bağırsak hareketlerini düzenler ve tokluk hissini artırır. Lif alımındaki azalma kabızlık sorunlarına yol açabilir.
Ayrıca düşük karbonhidrat diyetleri uzun süreli uygulandığında kas kütlesinde azalmaya neden olabilir. Çünkü kaslar normalde enerji olarak glukoz kullanırken, düşük karbonhidrat diyetinde bu enerji kaynağı sınırlıdır ve vücut alternatif enerji kaynaklarına yönelir. Bu da kas dokusunda kayba neden olabilir.
30.01.2024 18:39 tarihinde Aslıhan Tekin tarafından yazıldı.