Son yıllarda sağlıklı yaşam ve kilo kontrolü konularında popüler hale gelen bir beslenme yöntemi olan "intermittent fasting" yani aralıklı oruç tutma, birçok kişi tarafından uygulanmaktadır. Bu yöntem, belirli zaman aralıklarında yemek yeme süresini kısıtlamayı veya bazı günlerde tamamen aç kalma durumunu içermektedir. Peki, intermittent fasting nedir ve sağlık üzerinde hangi etkileri vardır?
Intermittent fasting, aslında insanlık tarihi boyunca doğal olarak ortaya çıkan bir durumdur. İnsanlar avlanmaya çıktıklarında yiyecek bulamadıkları dönemlerde aç kalmışlardır. Bu nedenle vücut, enerjiyi daha verimli kullanmayı öğrenmiştir. Ancak günümüz modern hayatında sürekli olarak yiyecek bulabildiğimiz için bu özelliği kaybetmiş durumdayız.
Bu beslenme yöntemi, genellikle belirli bir zaman diliminde aç kalma süresi ile sınırlanmıştır. En yaygın yöntemlerden biri 16/8 yöntemidir. Bu yöntemde günlük 24 saat içerisinde 16 saat boyunca oruç tutulurken, geri kalan 8 saatlik zaman diliminde ise besin alımına izin verilir. Örneğin, akşam yemeğini saat 20:00'de bitirdiyseniz, ertesi gün saat 12:00'ye kadar aç kalmış olursunuz.
Intermittent fasting'in sağlık üzerinde birçok olumlu etkisi bulunmaktadır. Bunlardan ilki kilo kontrolüdür. Bu beslenme yöntemi, vücudun yağ yakımını arttırarak kilo vermenizi sağlar. Uzun süreli açlık durumu vücutta insülin seviyelerinin düşmesine ve böylece yağ depolama sürecinin azalmasına neden olur.
Ayrıca intermittent fasting'in kan şekeri kontrolü üzerinde de olumlu etkileri vardır. Uzun süreli açlık durumu, kan şekerinin düşmesine yardımcı olur ve insülin direncini azaltır. Bu da tip 2 diyabet riskini azaltabilir.
İntermittent fasting'in beyin sağlığı üzerinde de olumlu etkileri olduğu bilinmektedir. Araştırmalar, bu beslenme yönteminin bilişsel işlevleri arttırabileceğini ve Alzheimer gibi beyin hastalıklarının riskini azaltabileceğini göstermektedir.
Ayrıca intermittent fasting'in anti-aging etkileri olduğu da düşünülmektedir. Vücutta hücre yenilenmesini uyarıcı etkisi bulunan bu beslenme yöntemi, yaşlanmayı geciktirebilir ve yaşlanma belirtilerini azaltabilir.
Oruç tutmanın sağlık üzerindeki diğer bir etkisi de bağışıklık sisteminin güçlenmesidir. Uzun süreli açlık durumu vücudu otofaji adı verilen bir sürece sokar. Bu süreçte hücrelerde hasarlı proteinler temizlenerek bağışıklık sistemi güçlenir ve hastalıklara karşı direnç artar.
Ancak intermittent fasting'i uygularken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar da bulunmaktadır. Öncelikle herhangi bir kronik rahatsızlığı olan kişilerin doktorlarına danışarak bu yöntemi uygulaması önemlidir. Ayrıca hamilelik veya emzirme döneminde olan kadınların da intermittent fasting'i uygulamaması önerilmektedir.
Aralıklı oruç tutarken dengeli ve besleyici bir diyet planlamak da oldukça önemlidir. Ayrıca bol su tüketimi de ihmal edilmemelidir.
17.05.2024 07:00 tarihinde Özgür Akgün tarafından yazıldı.