Son yıllarda insanların beslenme alışkanlıkları büyük değişimlere uğramıştır. Hızla artan iş temposu ve zamanın değer kazanması, insanları hızlı ve pratik yemek çözümlerine yönlendirmiştir. Bu durumda işlenmiş gıdaların tüketimi artmıştır. Ancak, işlenmiş gıdalardan uzak durmanın sağlık açısından önemi oldukça büyüktür.
İşlenmiş gıdalar, fabrikasyon süreçlerden geçerek raf ömrünü uzatmak amacıyla çeşitli katkı maddeleriyle zenginleştirilirler. Bunlar arasında koruyucu maddeler, renklendiriciler, tatlandırıcılar, aromalar, emülgatörler ve yapay katkı maddeleri bulunur. İşte bu katkı maddeleri sağlığımız üzerinde pek çok olumsuz etki yapabilir.
İlk olarak işlenmiş gıdalarda genellikle yüksek oranda şeker bulunur. Şekerin fazla tüketimi obeziteye yol açabilir ve diyabet riskini artırabilir. Ayrıca şeker bağımlılığına neden olabilir ve enerji seviyelerinin düzenli olmasını engelleyebilir.
İkinci olarak işlenmiş gıdalar genellikle doymuş yağlarla doludur. Bu tür yağlar kalp hastalıklarının başlıca nedenidir. Yüksek doymuş yağ içeren bir diyet, kolesterol seviyelerini artırabilir ve damar sertliği riskini yükseltebilir.
Ayrıca işlenmiş gıdalar genellikle trans yağlar içerirler. Trans yağlar, hidrojenasyon adı verilen bir işlem sonucu elde edilirler ve doğal olarak bulunan doymuş yağlardan daha zararlıdır. Trans yağların tüketimi kandaki kötü kolesterol düzeylerini artırırken iyi kolesterol düzeylerini azaltabilir. Bu da kalp hastalığı riskini artırır.
Bunun yanında işlenmiş gıdalarda genellikle tuz oranı da yüksektir. Fazla tuz tüketimi kan basıncını yükseltir ve hipertansiyon riskini artırır. Hipertansiyon ise kalp hastalığı, inme ve böbrek sorunları gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
İşlenmiş gıdalar aynı zamanda lif içeriği bakımından da fakirdirler. Lif, sindirim sistemimizin düzgün çalışmasına yardımcı olur ve bağırsak sağlığını destekler. Lif eksikliği kabızlık gibi sorunlara neden olabilir.
Besin değeri açısından da işlenmiş gıdalar genellikle zayıftır. İhtiyaç duyduğumuz vitaminler, mineraller ve diğer besin öğeleri bu gıdalarda yeterli miktarda bulunmazlar. Dolayısıyla bu tür yiyecekleri düzenli olarak tüketmek vücudumuzun ihtiyaç duyduğu besinleri karşılamamızı engeller.
Sağlıklı bir yaşam sürdürmek için işlenmiş gıdalardan uzak durmak önemlidir. Bunun için doğal ve organik ürünlere yönelmek gerekmektedir. Taze meyve ve sebzeler, tam tahıl ürünleri, doğal et ürünleri gibi besinler tercih edilmelidir.
Ayrıca evde yemek hazırlamak da sağlıklı beslenmenin önemli bir parçasını oluşturur. Kendi yemeğimizi kendimiz hazırladığımızda ne kadar şeker, tuz veya yağ eklediğimizi kontrol edebiliriz.
Daha sağlıklı bir yaşam için ayrıca paketli yiyeceklerin etiketlerini dikkatlice okumak da gerekmektedir. İçerdikleri katkı maddelerine dikkat etmek ve mümkün olduğunda bu tip gidalardan uzak durmak önemlidir.
13.01.2024 23:00 tarihinde Mustafa Kaya tarafından yazıldı.