Günümüzde işlenmiş gıdalar, hızlı yaşam temposu ve kolay ulaşılabilirlikleri nedeniyle popüler hale gelmiştir. Ancak ne yazık ki, bu tür gıdaların sağlık üzerindeki olumsuz etkileri giderek daha da belirgin hale gelmektedir. İşlenmiş gıdaların tüketiminin artmasıyla birlikte obezite, diyabet, kalp hastalıkları ve kanser gibi kronik hastalıkların görülme sıklığı da artmaktadır. İşte işlenmiş gıdaların sağlığımız için tehdit oluşturan nedenlerini ve bu sorunun çözümü için atılması gereken adımları ele alacağız.
İşlenmiş gıdalar, genellikle raf ömrünü uzatmak, lezzetini arttırmak veya hazırlanmasını kolaylaştırmak amacıyla kimyasal maddelerin eklenmesiyle üretilirler. Bu kimyasal maddeler arasında koruyucular, tatlandırıcılar, renklendiriciler ve trans yağlar bulunmaktadır. Bu katkı maddelerinin bazıları insan sağlığına zararlı olabilir ve uzun süreli tüketimleri sonucunda ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Bir diğer önemli konu ise işlenmiş gıdalarda genellikle yüksek oranda şeker, tuz ve doymuş yağ bulunmasıdır. Özellikle fast food restoranlarında sunulan hamburgerler, patates kızartmaları ve gazlı içecekler gibi yiyecekler bu açıdan oldukça risklidir. Yüksek tuz alımının hipertansiyon riskini arttırması, yüksek şeker alımının ise obezite, diyabet ve kalp hastalıkları riskini arttırması bilimsel olarak kanıtlanmış durumdadır.
Ayrıca işlenmiş gıdalarda genellikle lif miktarı düşüktür. Lif, sindirim sistemimizin düzenli çalışmasını sağlar, tokluk hissi verir ve kalp sağlığını korur. Ancak işlenmiş gıdalarda lif içeriği azaldığı için bu tür gıdaların tüketimiyle birlikte kabızlık gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
İşlenmiş gıda endüstrisi ayrıca reklamlarla da büyük bir etki yaratmaktadır. Televizyon reklamlarında gördüğümüz renkli ambalajlar ve cazip sunumlar bizi bu ürünleri satın almaya yönlendirebilir. Özellikle çocukların hedef alındığı abur cubur reklamları çocukların sağlıklarını tehlikeye atabilir. Bu nedenle ebeveynlerin çocuklarına doğru beslenme alışkanlıklarını kazandırması önemlidir.
Peki, bu sorunu çözmek için ne yapmalıyız? İlk olarak, işlenmiş gıda tüketimine dikkat etmeliyiz. Mümkün olduğunca doğal ve taze besinlere yönelmeliyiz. Sebze ve meyvelerden zengin bir diyet benimsemek, lif alımını arttırarak sindirim sistemimizin düzenli çalışmasına yardımcı olur. Ayrıca evde yemek yapmak da kontrollü beslenme açısından önemlidir.
İkinci olarak, etiket okuma alışkanlığı kazanmalıyız. Ürün ambalajlarında yer alan bilgileri dikkatlice incelemeliyiz. Şeker oranının yüksek olduğu ürünlerden mümkün olduğunca uzak durmalıyız ve trans yağ içeren ürünleri tercih etmemeliyiz.
Üçüncü olarak, işlenmiş gıda endüstrisinin denetimi sıklaştırılmalıdır. Sağlık Bakanlığı gibi kurumların daha sık denetim yapması ve zararlı katkılara sahip ürünlerin piyasadan çekilmesi gerekmektedir.
27.10.2023 12:07 tarihinde Serkan Korkmaz tarafından yazıldı.