Hipertansiyon, yani yüksek tansiyon, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen bir sağlık sorunudur. Hipertansiyon, kan damarlarındaki basıncın normalden yüksek olması durumudur. Bu durum, kalp ve damar hastalıkları gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle hipertansiyonun nedenleri, belirtileri ve tedavisi hakkında bilgi sahibi olmak oldukça önemlidir.
Hipertansiyonun Nedenleri
Hipertansiyonun birçok farklı nedeni bulunmaktadır. En yaygın nedenler arasında yaşam tarzı faktörleri, genetik etkenler, obezite, stres ve bazı kronik hastalıklar yer almaktadır.
Yaşam tarzı faktörleri hipertansiyona katkıda bulunan en önemli etkenlerden biridir. Düzensiz beslenme alışkanlıkları, yüksek tuz tüketimi, alkol kullanımı, sigara içme ve hareketsiz bir yaşam tarzı hipertansiyon riskini artırır.
Genetik faktörler de hipertansiyona yatkınlığı etkileyebilir. Ailesinde hipertansiyon öyküsü olan kişilerde bu rahatsızlığa yakalanma riski daha yüksektir. Eğer ailenizde hipertansiyonlu bireyler varsa, düzenli olarak tansiyonunuzu kontrol ettirmeniz önemlidir.
Obezite de hipertansiyona neden olan bir diğer faktördür. Fazla kilolu olmak, kalp-damar sistemine ekstra stres uygular ve kan basıncını artırır. Özellikle karın bölgesindeki yağlanma hipertansiyon riskini artıran bir faktördür.
Stres de hipertansiyona katkıda bulunan bir faktördür. Sürekli olarak yoğun stres altında kalmak, vücutta kortizol hormonu salgısını artırarak tansiyonu yükseltebilir.
Kronik hastalıklar da hipertansiyona neden olabilir. Böbrek hastalıkları, tiroid problemleri ve diyabet gibi rahatsızlıklar hem direkt olarak hem de dolaylı olarak kan basıncını etkileyerek hipertansiyona yol açabilir.
Hipertansiyonun Belirtileri
Hipertansiyon genellikle belirti vermeden ilerleyen bir sağlık sorunudur. Bu nedenle “sessiz katil” olarak adlandırılır. Ancak bazı kişilerde belirtiler ortaya çıkabilir.
En yaygın belirtisi baş ağrısıdır. Özellikle sabahları uyandığınızda veya stresli anlarda baş ağrısı yaşayabilirsiniz.
Baş dönmesi ve sersemlik hissi de hipertansiyonun belirtileri arasında yer alır.
Gözlerde bulanık görme veya çift görme şeklinde görme sorunları da hipertansiyona bağlı olabilir.
Nefes darlığı da hipertansiyonun belirtisi olabilir. Kalp-damar sistemi üzerindeki ekstra basınç solunum sistemi üzerinde de etkili olabilir.
Yorgunluk ve halsizlik hissi de sıkça görülen belirtiler arasındadır.
Hipertansiyon Tedavisi
Hipertansiyon tedavisinin amacı kan basıncını kontrol altına almak ve komplikasyonların önlenmesidir. Tedavide ilk adım yaşam tarzında yapılan değişikliklerdir.
Beslenme alışkanlıklarını düzenlemek çok önemlidir. Tuz tüketimini azaltmak, potasyum açısından zengin besinleri tercih etmek (muz, patates vb.), yağsız protein kaynaklarına yönelmek (tavuk, balık vb.) ve sebze-meyve tüketimini artırmak kan basıncının kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
Düzenli egzersiz yapmak da hipertansiyon tedavisinin önemli bir parçasıdır. Haftada en az 150 dakika orta şiddette aerobik egzersiz yapmak (yürüyüş, bisiklet sürme vb.) kan basıncını düşürmede etkilidir.
Alkol kullanımını sınırlamak veya tamamen bırakmak da tedavi sürecinde önemlidir. Alkol tüketimi kan basıncını yükseltebilir ve ilaç tedavisinin etkinliğini azaltabilir.
Sigara içmekten kaçınmak da önemlidir. Sigara içmek damarları daraltarak kan basıncının artmasına neden olur.
İlaç tedavisi ise yaşam tarzı değişikliklerine rağmen kan basıncının kontrol altına alınmasında gerekebilir. Hipertansiyona bağlı olarak doktorlar tarafından reçete edilen ilaçlar mevcuttur ve düzenli olarak kullanılmalıdır. İlaçların dozu ve süresi doktor tarafından belirlenmelidir.
14.12.2023 14:26 tarihinde Ahmet Kocabaş tarafından yazıldı.