Son yıllarda birçok kişi tarafından tercih edilen glutensiz diyet, gluten intoleransı veya çölyak hastalığı olan bireylerin yaşam kalitesini arttırmayı hedefleyen bir beslenme düzenidir. Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir proteindir ve bazı insanlarda sindirim sistemi sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, gluten intoleransı veya çölyak hastalığı olan bireylerin glutensiz bir diyet uygulaması gerekmektedir. Peki glutensiz diyet hangi durumlarda uygulanmalıdır? İşte bu konuyla ilgili detaylı bilgiler:
1. Çölyak Hastalığı: Çölyak hastalığı, bağışıklık sisteminin gluteni yanlışlıkla yabancı bir madde olarak algılaması sonucu ortaya çıkan bir otoimmün hastalıktır. Bu hastalığa sahip olan kişilerin ince bağırsağındaki villus adı verilen yapılarda hasar meydana gelir ve besin emilimi bozulur. Bu nedenle, çölyak hastalığı olan bireylerin ömür boyu glutensiz bir diyet uygulaması gerekmektedir.
2. Gluten İntoleransı: Gluten intoleransı veya hassasiyeti, çölyak hastalığı kadar şiddetli olmasa da benzer belirtilere neden olabilen bir durumdur. Gluten intoleransına sahip olan kişilerde de gluten tüketimi sindirim sistemi sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, gluten intoleransı olan bireylerin de glutensiz bir diyet uygulaması önerilmektedir.
3. İrritabl Bağırsak Sendromu: İrritabl bağırsak sendromu (IBS), karın ağrısı, şişkinlik, gaz gibi belirtilerle kendini gösteren kronik bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır. Bazı çalışmalar, IBS semptomlarının gluten tüketimiyle ilişkili olabileceğini göstermektedir. Bu nedenle, IBS semptomlarından muzdarip olan bireyler glutensiz bir diyet deneyebilir ve semptomlarının düzelip düzelmediğini gözlemleyebilir.
4. Glutene Karşı Duyarlılık: Glutene karşı duyarlılık veya duyarsız çölyak hastalığı olarak da bilinen bu durumda, çölyak hastalığı veya gluten intoleransına benzer belirtiler görülmesine rağmen ince bağırsaktaki hasar bulunmaz. Yani bu bireylerde çölyak hastalığında olduğu gibi villus hasarı meydana gelmez. Ancak yine de gluten tüketimi gastrointestinal semptomlara yol açabilir ve bu nedenle glutensiz bir diyet denenebilir.
5. Diğer Sindirim Sorunları: Bazı kişilerde gluten tüketimi sindirim sistemi sorunlarına yol açabilir ancak çölyak hastalığı veya gluten intoleransına sahip olmayabilirler. Örneğin, irritabl bağırsak sendromu dışında farklı sindirim sorunları yaşayan kişilerde de glutensiz bir diyet denemek semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir.
6. Migran Baş Ağrısı: Son zamanlarda yapılan bazı araştırmalar, migren baş ağrısı ile gluten tüketimi arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir. Gluten içeren gıdaların migren ataklarını tetikleyebileceği düşünülmektedir. Migren baş ağrısı yaşayan kişilerde glutensiz bir diyet deneyerek baş ağrısının sıklığını azaltmak mümkün olabilir.
28.02.2024 01:52 tarihinde Canan Çınar tarafından yazıldı.