Gluten Free Diyeti Nedir ve Kimler İçin Uygun?
Günümüzde birçok insan gluten intoleransı veya çölyak hastalığı gibi sağlık sorunlarıyla karşılaşmaktadır. Bu nedenle, gluten içeren yiyeceklerden uzak durmak için gluten free diyetini tercih etmektedirler. Peki, gluten free diyeti nedir ve kimler için uygun bir seçenek olabilir? Bu makalede, gluten free diyetinin ne olduğunu, nasıl uygulanacağını ve kimlerin bu diyeti tercih etmesi gerektiğini inceleyeceğiz.
Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein türüdür. Gluten içeren yiyecekleri tüketen bazı insanlar bu proteine karşı duyarlılık veya alerji geliştirebilir. Bunun sonucunda çölyak hastalığı veya glutensiz beslenmeye ihtiyaç duyanlar gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
Çölyak hastalığı, vücudun bağışıklık sisteminin gluteni bir tehdit olarak algılaması sonucu ortaya çıkar. Bu durumda, ince bağırsakta hasar oluşur ve besin emilimi bozulur. Çölyak hastaları için tek tedavi yöntemi ömür boyu sürecek olan glutensiz diyet uygulamaktır.
Glutensiz diyet, gluten içermeyen yiyecekleri tüketmeyi gerektirir. Bu yiyecekler arasında meyve, sebze, et, balık, yumurta, süt ürünleri ve glütensiz tahıllar bulunur. Glutensiz tahıllar arasında pirinç, mısır, patates ve quinoa yer alır. Ayrıca buğday yerine kullanılabilen glütensiz unlar da mevcuttur.
Kimler Gluten Free Diyetini Uygulamalı?
1. Çölyak Hastaları: Çölyak hastalarının en önemli tedavi yöntemi glütensiz diyet uygulamaktır. Bu hastaların ince bağırsağındaki hasarı önlemek için ömür boyu glütensiz beslenmeleri gerekmektedir.
2. Gluten İntoleransı Olanlar: Gluten intoleransı olan kişilerde vücutta bazı belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtiler arasında karın ağrısı, şişkinlik, gaz sancısı ve ishal yer alır. Gluten tüketimi bu belirtileri artırabilir; bu nedenle bu kişiler glütensiz diyet uygulayarak rahatlama sağlayabilirler.
3. Glutene Hassasiyeti Olanlar: Bazı kişilerde çölyak hastalığı veya gluten intoleransı olmadığı halde glutene hassasiyet gelişebilir. Bu kişilerde de benzer semptomlar ortaya çıkabilir ancak ince bağırsakta hasar oluşmaz. Glutene hassasiyeti olan bireyler de glütensiz diyet uygulayarak semptomları azaltabilirler.
4. Otistik Spektrum Bozukluğu (OSB) Olan Çocuklar: Son yıllarda yapılan bazı çalışmalar, otistik spektrum bozukluğu olan çocukların glutenden fayda görebileceğini göstermektedir. Bazı ebeveynler otistik çocuklarının semptomlarını hafifletmek için glütensiz diyet uygulamaktadır.
Gluten free diyetine geçiş yaparken nelere dikkat etmelisiniz?
Gluten free diyetine geçiş yaparken bazı noktalara dikkat etmek önemlidir:
1. Etiket Okuma: Yiyecek alışverişinde etiket okumak çok önemlidir. Birçok hazır gıdada gizli gluten bulunabilir; bu nedenle ürün içeriklerini dikkatlice kontrol etmek gerekmektedir.
2. Kontaminasyon Riski: Glütensiz bir diyet uygulayan kişilerin dikkat etmesi gereken bir konu da kontaminasyon riskidir. Özellikle restoranlarda veya ev dışında yemek yeme durumunda temizlik konusuna özen gösterilmelidir.
3. Besin Dengesi: Glütensiz bir diyet uygularken besin dengesine dikkat edilmelidir. Yeterli miktarda lif, vitamin ve mineral alımını sağlamak için çeşitli yiyeceklerden faydalanılmalıdır.
25.11.2023 17:13 tarihinde Beste Ay tarafından yazıldı.