Gluten-free diyeti son yıllarda popüler hale gelen bir beslenme trendidir. Gluten, buğday, arpa ve çavdarda doğal olarak bulunan bir protein çeşididir. Bazı insanlar gluten intoleransı veya çölyak hastalığı gibi durumlar nedeniyle gluten tüketiminden kaçınmak zorunda kalırken, bazı insanlar da sağlıklı yaşam tarzı tercihleri nedeniyle gluten-free diyetini benimsemektedir.
Gluten-free diyeti nedir?
Gluten-free diyeti, glütensiz yiyeceklerin tüketildiği bir beslenme şeklidir. Bu diyet şeklinde buğday, arpa ve çavdar gibi glüten içeren tahıllar yerine pirinç, mısır, patates ve quinoa gibi glütensiz tahıllar tercih edilir. Ayrıca glüten içermeyen sertifikalı ürünler, glüten içerebilecek ürünlerle değiştirilir.
Gluten-free diyeti kimlere uygulanabilir?
1. Çölyak hastaları: Çölyak hastalığı otoimmün bir hastalık olup bağırsaklarda glutenin zarar vermesine neden olur. Bu hastalar için gluten tüketimi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle çölyak hastalarının ömür boyu gluten-free diyeti uygulaması gerekmektedir.
2. Gluten intoleransı olanlar: Gluten intoleransı, vücudun gluteni sindirememesi veya tolere edememesi durumudur. Bu kişilerde de glutensiz bir diyet izlemek önemlidir.
3. İrritabl bağırsak sendromu (IBS) olanlar: IBS, karın ağrısı, şişkinlik, gaz ve sindirim problemleri gibi belirtilerle kendini gösteren bir sindirim sistemi bozukluğudur. Bazı çalışmalar, glutenin IBS semptomlarını şiddetlendirebileceğini göstermektedir. Bu nedenle bazı IBS hastalarında da gluten-free diyetinin semptomları azalttığı görülmüştür.
4. Glutensiz yaşam tarzını tercih edenler: Bazı insanlar sağlıklı yaşam tarzlarına uygun olarak gluten-free diyetini benimserler. Ancak bu kişilerde özel bir sağlık sorunu olmadan glutensiz bir diyet uygulamanın herhangi bir faydası bulunmamaktadır.
Gluten-free diyetine kimler uygulanmamalıdır?
1. Glutensiz olmayan sağlık sorunları olanlar: Gluten intoleransı veya çölyak hastalığı dışında başka sağlık sorunları olan kişilere gluten-free diyeti uygulanması gerekmez. Özellikle kilo kaybı veya kilo kontrolü amacıyla glutensiz diyet yapmak isteyen bireylerin bu konuda uzman bir doktora danışması önemlidir.
2. Sağlıklı bireyler: Sağlıklı bireyler için gluten tüketimi herhangi bir sağlık riski taşımaz. Glütensiz yiyecekleri tercih etmek, sağlıklarına katkısı olmadığı gibi gereksiz bir sınırlama da getirebilir.
3. Beslenme yetersizliği riski taşıyanlar: Gluten içeren tahıl grubu besinler önemli besin ögelerini içerir ve bu besin ögelerinin eksikliği ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Eğer bir kişi glütensiz yiyecekleri tüketiyorsa, bu besin ögelerini almak için dikkatlice planlanmış bir beslenme programına ihtiyaç duyar.
13.03.2024 14:39 tarihinde Gizem Şahin tarafından yazıldı.