Glüten içermeyen diyetler son yıllarda oldukça popüler hale gelmiştir. Özellikle çölyak hastalığı veya glüten intoleransı olan kişiler için bu diyetler büyük bir rahatlama sağlamaktadır. Ancak, glüten içermeyen diyetlerin sağlıklı olduğunu söylemek için daha derinlemesine bir inceleme yapmak gerekmektedir.
Glüten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir proteindir. Bazı insanlar glüteni sindiremez veya tolere edemez ve bu durumda çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Çölyak hastalığı, glüten intoleransının en ciddi formudur ve bağışıklık sistemi tahıl proteinleriyle reaksiyona girer, ince bağırsağı etkileyerek sindirim problemleri, kilo kaybı, yorgunluk gibi belirtilere neden olur. Bu kişiler için glüten içeren herhangi bir yiyecek tüketmek büyük bir risk taşır ve hayatlarını olumsuz etkileyebilir.
Bununla birlikte, son yıllarda glüten içermeyen diyetler sadece çölyak hastaları veya glüten intoleransı olan kişiler tarafından değil, genel olarak sağlıklı yaşam için tercih edilmeye başlanmıştır. Glütenin vücut üzerinde zararlı etkileri olduğu iddiasıyla birçok insan glütensiz ürünleri tercih etmekte ve bu ürünlerin daha sağlıklı olduğunu düşünmektedir. Ancak, bilimsel araştırmalar bu iddiaları desteklememektedir.
Glütensiz diyetlerde genellikle tahıl ürünleri yerine pirinç, mısır veya patates gibi alternatifler kullanılır. Bu alternatifler bazen daha az besleyici olabilir ve lif içeriği düşük olabilir. Ayrıca, glütensiz ürünlerin genellikle daha pahalı olduğunu da unutmamak gerekir. Dolayısıyla, herkes için uygun olmayabilir.
Glütensiz diyetlerin sağlıklı olduğunu savunanlar, glütensiz ürünlerin daha az işlenmiş olduğunu ve bu nedenle daha sağlıklı olduğunu iddia etmektedir. Ancak gerçek şu ki, bir yiyeceğin işlenmesi veya işlenmemesi onun sağlıklılığını belirleyen tek faktör değildir. Birçok glütensiz üründe şeker ve yağ oranları yüksek olabilir ve bu da obezite ve diyabet gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Bazı araştırmalar, glütensiz diyetlere geçişin kilo kaybına yardımcı olabileceğini göstermiştir. Bunun nedeni ise glütensiz diyetlere geçiş yapıldığında genellikle karbonhidrat alımının azalmasıdır. Ancak kilo kaybının temel sebebi karbonhidratların azaltılmasıdır, yani glütensizlik değildir.
Ayrıca bazı çalışmalar da glütensiz diyetlere geçişin bağırsak sağlığını iyileştirebileceğini öne sürmektedir. Bunun nedeni ise çölyak hastalarında ince bağırsağı etkileyen iltihaplanmanın azalmasıdır. Ancak bu durum tüm insanlar için geçerli değildir ve genel olarak bağırsak sağlığı için lifli gıdaların tüketilmesi önemlidir.
28.11.2023 10:39 tarihinde Barış Uçar tarafından yazıldı.