Gluten hassasiyeti, son yıllarda giderek artan bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein türüdür. Bu protein bazı insanlarda sindirim sistemi problemlerine neden olabilir ve gluten hassasiyeti olarak adlandırılan bir duruma yol açabilir. Gluten hassasiyetinin belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir ancak genellikle sindirim sistemi rahatsızlıklarıyla ilişkilidir.
Gluten hassasiyetinin en yaygın belirtileri arasında karın ağrısı, şişkinlik, gaz, kabızlık veya ishal yer alır. Sindirim sistemiyle ilgili sorunlar gluten hassasiyetinin en yaygın belirtileridir çünkü gluten tüketildiğinde ince bağırsağa zarar verebilir. İnce bağırsakta hasara yol açan gluten, besin maddelerinin emilimini engeller ve sindirim problemlerine neden olur.
Bununla birlikte, sindirim sistemi belirtilerinin yanı sıra gluten hassasiyeti olan kişilerde baş ağrısı, halsizlik, depresyon, konsantrasyon problemleri gibi non-sindirim sistemi semptomları da ortaya çıkabilir. Bu semptomların gluten hassasiyeti ile ilişkili olduğu bilimsel olarak kanıtlanmamış olsa da bazı kişilerde bu semptomlar gluten tüketimiyle ilişkilidir.
Gluten hassasiyeti olan kişilerde cilt problemleri de sıkça görülebilir. Egzama, sedef hastalığı ve akne gibi cilt sorunları gluten tüketimiyle ilişkili olabilir. Özellikle bağırsak permeabilitesi (sızdıran bağırsak sendromu) olan kişilerde bu cilt problemleri daha sık görülür. Glutenin bağırsaklardan geçen zararlı maddelerin kan dolaşımına karışmasına neden olması ciltte inflamasyona yol açabilir.
Gluten hassasiyeti olan kişilerde kilo değişiklikleri de gözlenebilir. Bazı kişilerde kilo kaybı yaşanırken, bazılarında da kilo artışı görülebilir. Sindirim sisteminin etkilenmesi metabolizmayı etkileyebilir ve bu da kilo değişikliklerine neden olabilir.
Gluten hassasiyetinin belirtileri her ne kadar genellikle sindirim sistemiyle ilişkili olsa da bazen hiçbir semptom ortaya çıkmayabilir veya semptomlar çok hafif olabilir. Bu nedenle gluten hassasiyeti teşhisi koymak zor olabilir ve çoğu zaman deneme yanılma yöntemleri kullanılır.
Gluten intoleransını teşhis etmek için genellikle bir eliminasyon diyeti uygulanır. Bu diyet sürecinde 2-4 hafta boyunca gluten içeren yiyeceklerden uzak durulur ve semptomlar takip edilir. Semptomların azalması veya ortadan kalkması gluten intoleransının olduğunu gösterebilir.
Gluten hassasiyetinden şüpheleniyorsanız bir doktora başvurmanız önemlidir. Doktorunuz size uygun testler yaparak teşhis koymaya çalışacaktır. Bununla birlikte elimizde henüz tam anlamıyla güvenilir ve kesin sonuç veren bir test bulunmamaktadır.
15.04.2024 08:13 tarihinde Selin Arslan tarafından yazıldı.