Son yıllarda gluten hassasiyeti, birçok insanın yaşadığı sağlık sorunlarından biri haline gelmiştir. Pek çok kişi glutenin vücutlarında bazı belirtiler ortaya çıkardığını fark etmiş ve bu durumdan rahatsız olmuştur. Ancak gluten hassasiyeti hakkında bilgilerimiz henüz tam değildir ve bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Gluten, buğday, arpa ve çavdardaki proteinlerden oluşan bir bileşiktir. Birçok gıdada bulunan gluten, özellikle unlu mamullerde yoğun olarak kullanılır. Ekmek, makarna, kek gibi gıdalarda gluten bulunurken, pirinç, mısır gibi bazı tahıllarda gluten oranı düşüktür veya hiç bulunmaz. Glutenli besinler tüketen kişilerde sindirim sistemi sorunları, şişkinlik, karın ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Gluten hassasiyeti olan kişilerde bağırsaklarda iltihaplanma meydana gelebilir ve bu da sindirim problemlerine yol açabilir. Bununla birlikte, bazı insanlar gluten tüketimi sonrasında ciddi sağlık sorunları yaşayabilir. Çölyak hastalığı olarak adlandırılan durumda ise vücut gluteni tamamen tolere edemez ve bağışıklık sistemi yanıt vererek bağırsaklara zarar verebilir.
Çölyak hastalığı ile gluten hassasiyeti arasında önemli farklar bulunmaktadır. Çölyak hastalığı otoimmün bir hastalık olup bağışıklık sistemi vücuda zararlı olduğunu düşündüğü gluten proteinine saldırır. Bu durumda ince bağırsakta hasar meydana gelir ve besin emilimi bozulur. Gluten hassasiyetinde ise bağışıklık sistemi tepki vermez ancak kişi yine de gluten tükettikten sonra rahatsızlık hissedebilir.
Gluten hassasiyetinin kesin nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır ancak genetik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Ayrıca stres, diğer sindirim sorunları ve bağışıklık sistemi bozuklukları da gluten hassasiyetini tetikleyebilir. Bazı uzmanlar ayrıca modern buğday çeşitlerinin gluten içeriği bakımından daha yüksek olduğunu ve bunun da hassasiyete neden olabileceğini iddia etmektedir.
Gluten hassasiyetini olan kişiler için en iyi tedavi yöntemi glutensiz bir diyet uygulamaktır. Bu diyetle birlikte kişi gluten içeren gıdalardan uzak durur ve belirtilerin azalmasını sağlayabilir. Yine de herkesin aynı şekilde tepki vermediği unutulmamalıdır ve bazı kişilerde belirtiler hala devam edebilir.
Glutenli besinlerden uzak durmak zor olabilir çünkü pek çok gıdada bulunan bu bileşik oldukça yaygındır. Bu nedenle etiket okuma alışkanlığı kazanmak ve glutensiz ürünleri tercih etmek önemlidir. Glutensiz ürünler artık daha kolay bulunabilmekte ve marketlerde geniş bir seçenek sunulmaktadır.
Eğer gluten hassasiyetiniz olduğunu düşünüyorsanız mutlaka bir uzmana başvurmalısınız. Uzmanlar sizin için en uygun tedavi yöntemini belirleyebilir ve size yardımcı olabilirler.
07.03.2024 18:52 tarihinde İrem Yılmaz tarafından yazıldı.