Son yıllarda gluten hassasiyeti giderek daha fazla insanın yaşadığı bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Bu durum, gluten içeren besinlere karşı vücudun tepki göstermesiyle ortaya çıkan bir reaksiyondur. Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein türüdür. Gluten hassasiyeti olan kişilerde gluten tüketimi sindirim sistemi problemlerine yol açabilir ve genel olarak sağlığı etkileyebilir.
Gluten hassasiyeti, çölyak hastalığından farklıdır. Çölyak hastalığı, bağışıklık sisteminin gluteni tamamen tolere edememesi sonucu ortaya çıkan bir otoimmün hastalıktır. Bu durumda, gluten tüketimi bağırsaklarda ciddi hasara yol açar ve besin emilimini engeller. Gluten hassasiyetinde ise bağırsaklarda hasar oluşmaz ancak belirtiler benzerdir.
Gluten hassasiyetinin belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. En yaygın belirtiler arasında karın ağrısı, şişkinlik, gaz, ishal veya kabızlık yer alır. Ayrıca baş ağrısı, yorgunluk, deri döküntüleri ve kilo kaybı da görülebilir. Bu belirtiler genellikle gluten içeren bir öğün sonrasında ortaya çıkar ve zamanla geçer. Ancak bazı durumlarda belirtiler daha ciddi olabilir ve uzun süre devam edebilir.
Gluten içeren besinlerden kaçınmak, gluten hassasiyetli bireyler için önemlidir. Bu besinler arasında ekmek, makarna, hamur işleri, bisküviler, krakerler ve kekler gibi ürünler bulunur. Ayrıca bira, malt içeren içecekler ve bazı soslar da gluten içerebilir. Gluten içermeyen alternatif ürünler ise pirinç, mısır, patates ve glütensiz tahıl ürünleri gibi gıdalardır.
Gluten hassasiyeti olan kişiler için doğru teşhis çok önemlidir. Belirtilerin gluten hassasiyetinden kaynaklandığını doğrulamak için doktora başvurulmalı ve gerekli testler yapılmalıdır. Bu testler genellikle kan testleri veya dışkı analizi şeklinde yapılmaktadır.
Gluten hassasiyetinden kaçınmak için glütensiz bir diyet uygulanmalıdır. Glütensiz diyetle birlikte vücuttaki inflamasyon azalabilir ve belirtiler hafifleyebilir veya tamamen ortadan kalkabilir. Bununla birlikte beslenme uzmanından yardım almak önemlidir çünkü glütensiz diyet dengeli bir şekilde uygulanmalıdır.
Gluten hassasiyetinin tedavisi için ilaçlar mevcut değildir. Hastalar sadece glütensiz diyet uygulayarak belirtileri kontrol altına alabilirler. Bununla birlikte bazen yanlış teşhis konulabilir veya başka sağlık sorunları da devreye girebilir. Bu nedenle doktorunuzla düzenli olarak iletişim halinde olmanız önemlidir.
09.06.2024 14:00 tarihinde Ahmet Ersoy tarafından yazıldı.